ΟΙ ΠΡΟΑΓΓΕΛΛΟΙ ΤΗΣ ΕΥΡΩΖΩΝΗΣ (όσες χώρες συμμετείχαν σ’ αυτούς είχαν περιπέτειες ή χρεοκόπησαν)

Αναρτήθηκε από τον/την olympiada στο Απριλίου 24, 2012

ΧΑΝΣΕΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ(ΤΕΥΤΟΝΙΚΗ ΧΑΝΣΑ)

Γράφει η Σοφία Τ.

Στα παλιά γερμανικά της Άνω Γερμανίας ο όρος Χάνσα(Hansa) σημαίνει ένωση, όμιλος. Ήταν η 1^η επιτυχής απόπειρα εμπορικής ένωσης στην Ευρώπη. Μ’ αυτό το όνομα εμφανίστηκαν διάφοροι συνασπισμοί πόλεων και εμπόρων(Γερμανών κυρίως) με κύριο σκοπό τη διασφάλιση της ελεύθερης ναυσιπλοΐας και του εμπορίου στην Β. Θάλασσα. Κυρίως όμως ο όρος αυτός αναφέρεται στην Τευτονική Χάνσα ή Χανσεατική Ένωση, δηλ. την Ένωση των γερμανικών πόλεων της Βαλτικής και της Β. Θάλασσας-η μεγαλύτερη από αυτές τις ενώσεις-. ΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ Η 1^η σαφής αναφορά στην Τευτονική Χάνσα γίνεται το 1358. Όμως υφίσταται ήδη από τα μέσα του 12^ου αι.. Αναπτύσσεται(12^ος αι.) ταχύτατα προωθώντας την ίδρυση πόλεων στα εδάφη Α του Έλβα. Αυτή η προώθηση των Γερμανών Α του Έλβα άνοιξε για τους εμπόρους νέες αγορές και η ανάγκη να διασφαλίσουν τα κέρδη τους, τους ώθησε να οργανωθούν σε εμπορικές ενώσεις. Την πολιτική αυτή ακολούθησαν και οι κυριότερες εμπορικές πόλεις, για να εξασφαλίσουν για τους υπηκόους τους ασφάλεια και πλούτο. Μια ομάδα μεγαλεμπόρων ίδρυσε(1160) έναν διαμετακομιστικό σταθμό στο Visby της Γκοτλάνδης(Godland). Συνάφθηκε(1241) η 1^η συμφωνία μεταξύ Lübeck(Γερμανία) και Αμβούργου για τη διευκόλυνση του εμπορίου. Τέτοιου είδους σύμφωνα είχε συνάψει(τέλη 13^ου αι.) μεγάλος αριθμός γερμανικών πόλεων. Σταδιακά αυτές οι πόλεις συνασπίστηκαν με σκοπό τον έλεγχο του εμπορίου της Βαλτικής. Απαγόρευσαν(1275) στα πλοία των φλαμανδικών πόλεων να εισέρχονται σ’ αυτήν τη θάλασσα. Η Χάνσα αριθμούσε(1370) 77 πόλεις, οι οποίες επέβαλλαν στον τότε βασιλιά της Δανίας Valdemar Δ’ να την αναγνωρίσει, να της εγγυηθεί ελεύθερη ναυσιπλοΐα και απαλλαγή από τελωνιακούς δασμούς. Η κινητοποίηση αυτή οδήγησε στον οριστικό σχηματισμό της. Πάνω από 3 αι., οι χανσεατικές πόλεις κέρδισαν πλούτο, δύναμη και μοναδική ανάπτυξη σε όλους τους τομείς, διότι αντάλλασσαν αγαθά αλλά και ιδέες και πολιτισμό. Όσο οι σχέσεις ήταν ισότιμες, ήταν δίκαιες και οι συναλλαγές, με κανόνα το αμοιβαίο συμφέρον. Αυτή η ισοτιμία στις σχέσεις ήταν ο βασικός δεσμός που διασφάλισε την μακροβιότητα της Ένωσης. Με τη δημιουργία των εθνικών κρατών και την προσπάθεια κάποιων από αυτά να χειραγωγήσουν την Ένωση προς ίδιον όφελος εις βάρος των άλλων, έσβησε και η Χανσεατική Ένωση. Σε αντίθεση με την ΕΕ, η Χανσεατική Ένωση δεν δημιουργήθηκε σαν ιδέα από κάποιους ηγετών που μετά επιβλήθηκε στους λαούς τους, αλλά ήταν αποτέλεσμα μιας διαδικασίας που ξεκίνησε από ιδιώτες, εκφράζοντας τις ανάγκες των εμπόρων και των κοινωνιών των συγκεκριμένων πόλεων. Αυτό ήταν το μυστικό της επιτυχίας της. Σήμερα, πριν καλά-καλά αρχίσει να στεριώνει η ΕΕ, βιώνουμε ήδη τους τριγμούς και τα προβλήματα, που είχε η Χανσεατική Ένωση λίγο πριν την κατάρρευσή της. Η ιδέα που ξεκίνησε(1951 και 1957) από κάποιους αξιωματούχους σαν Ευρωπαϊκές Κοινότητες(ΕΚΑΧ, ΕΟΚ, ΕΥΡΑΤΟΜ) για να ολοκληρωθεί(1992) στο Maastricht σαν ΕΕ, πνέει τα λοίσθια πριν συμπληρώσει έναν αιώνα ζωής. Αφού για πάνω από 2 δεκαετίες οι χώρες του Ν τροφοδότησαν τον πλούτο των χωρών του Β και κυρίως της Γερμανίας, σήμερα κινδυνεύουν να γίνουν χώρες δουλοπάροικων του πλούσιου Β. Η ΕΕ έγινε μια χρυσή αγελάδα για τη Γερμανία και μια παγίδα για τις φτωχές χώρες του Νότου. Ήδη στη Γερμανία ακούγονται φωνές που ζητούν την έξοδο κάποιων χωρών του Ν από την Ευρωζώνη ή και την επιστροφή στο γερμανικό μάρκο. Αν συνεχιστεί αυτή η εξέλιξη, ή θα συμβιβαστούν οι χώρες του Ν με την ιδέα πως θα υποχρεωθούν να ζουν σε μια ΕΕ δυο ταχυτήτων, χάνοντας την ανεξαρτησία τους, ή η ΕΕ θα διαλυθεί πριν συμπληρώσει έναν αιώνα ζωής. Η σύγκριση με τις ΗΠΑ και τα αρχικά προβλήματα στην αρχή της δημιουργίας τους, είναι αφελής και άκαιρη. Οι ΗΠΑ δημιουργήθηκαν μέσα από έναν κοινό αγώνα ανεξαρτησίας των λαών τους και δεν ήταν αποτέλεσμα πειραματισμών στα γραφεία κάποιων αξιωματούχων. Η ΕΕ τείνει να μοιάσει την Αθηναϊκή Συμμαχία(Α’ 478/7-454 και Β’ 377-335 π.Χ.), όπου ίσχυε για τους Αθηναίους το ρητό, ότι συμφέρει την Αθήνα συμφέρει και τη Συμμαχία. Στην ΕΕ, ακόμα και το Διευθυντήριο των ισχυρών κρατών τείνει να περιοριστεί σε 3, 2 ή ακόμα και σε ένα μέλος, την λεγόμενη ατμομηχανή, τη Γερμανία. Στη σημερινή ΕΕ δεν υπάρχει τίποτα που να δείχνει Ένωση ισοδύναμων και ισότιμων μελών. ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ Η χρυσή εποχή της Χάνσα ήταν ο 15^ος αι..  Είχε ιδρύσει παροικίες εμπόρων σ’ όλες τις πολιτείες της Β. Θάλασσας και της Βαλτικής. Αυτές ζούσαν αυτόνομα, συμμετείχαν όμως στη διοίκηση των πόλεων που έδρευαν. Διέθετε 3 μόνιμους εμπορικούς σταθμούς σε Λονδίνο και Bruges(Βέλγιο) για τον έλεγχο του εμπορίου μαλλιού και υφασμάτων και στο Bergen(Νορβηγία) για τον έλεγχο της διακίνησης ξυλείας, μεταλλευμάτων και ψαριών. Η Ένωση είχε καταφέρει να επιβάλλει μονοπώλιο στο εμπόριο της Βαλτικής, υποχρεώνοντας τους τοπικούς εμπόρους να συναλλάσσονται μόνο μαζί της. Μάλιστα ελέγχοντας το εμπόριο του Novgorod(Ρωσία) μετέφερε τα ρωσικά προϊόντα στη Δ.. Συνολικά αποτελείτο από 90 πόλεις. Κέντρο της ήταν το Lübeck, όπου συνέρχονταν οι συνελεύσεις της Χάνσα. Όμως δεν υπήρχε κάποια συγκροτημένη ομοσπονδιακή αρχή, δεν επιβάλλονταν φόροι και δεν επιδίωξε ποτέ να ελέγξει στρατιωτικά κάποια περιοχή. ΠΑΡΑΚΜΗ Με τη σταδιακή επέκταση της Δανίας προς το Schleswig και το Holstein άρχισαν να απειλούνται τα μεγάλα κέντρα της Χάνσα(κυρίως Αμβούργο και Lübeck), η οποία δεν μπορούσε πλέον τόσο εύκολα να επιβάλλει τη θέλησή της στα σκανδιναβικά βασίλεια που ήταν ενωμένα με τη συνθήκη του Kalmar(1397-1520). Παράλληλα τα κράτη της Βαλτικής(Πολωνία-Τευτονικό τάγμα) άρχισαν να χειραφετούνται από τη Χάνσα και να επιδιώκουν την εμπορική τους ανάπτυξη σε βάρος της. Ο τσάρος Ιβάν Γ΄ κατέλαβε(1478) το Novgorod και κατήργησε(ως το 1494) τα προνόμια της Χάνσα, στερώντας της μια από της κυριότερες αγορές της. Σταδιακά τα εθνικά κράτη της Δ. Ευρώπης καταργούν τα προνόμιά της προκειμένου να ενισχύσουν την εθνική τους οικονομία. Παραλλήλως αρχίσουν να αναπτύσσονται νέες εμπορικοί οδοί οι οποίες θα μειώσουν την οικονομική σημασία της Β. Θάλασσας. Ο Τριακονταετής Πόλεμος(1618-48) και οι καταστροφές στις γερμανικές χώρες θα είναι το τελειωτικό κτύπημα για την παρηκμασμένη Χάνσα, η οποία(1669) είχε μόνο 3 πόλεις(Lübeck, Βρέμη, Αμβούργο). Κυριότερη όμως αιτία παρακμής: έλλειψη ισχυρής κρατικής δομής και στρατιωτικής υποστήριξης. Εκτοπίστηκε σταδιακά από τα ισχυρότερα συγκεντρωτικά κράτη, όταν πλέον αυτά θέλησαν να γίνουν οικονομικά ανεξάρτητα.

ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ(1865-1927) Ιδρύθηκε τον 19^ο αι., σε μια προσπάθεια για ενοποίηση πολλών ευρωπαϊκών νομισμάτων σε ένα ενιαίο νόμισμα που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε όλα τα κράτη μέλη σε μια εποχή που τα περισσότερα εθνικά νομίσματα εξακολουθούσαν να είναι άμεσα συνδεδεμένα με τον χρυσό και τον άργυρο. ΙΣΤΟΡΙΚΟ Γαλλία, Βέλγιο, Ιταλία και Ελβετία ιδρύουν(1865) την Ένωση και συμφωνούν να αλλάξουν τα εθνικά τους νομίσματα σε ένα πρότυπο σύμφωνα με το οποίο κάθε νομισματική μονάδα του κάθε κράτους θα ισούται με 4,5 gr. αργύρου ή 0,290322 gr. χρυσού και θα είναι ελεύθερα ανταλλάξιμα. Ουσιαστικά δηλ. οριζόταν μία σταθερή σχέση μεταξύ χρυσού και αργύρου με αναλογία 15,5 προς 1 μέσα στους κόλπους της Ένωσης. Οι ισοτιμίες μεταξύ των νομισμάτων της κάθε χώρας ήταν 1:1. Αργότερα προσχωρήσαν στην Ένωση: Ισπανία και Ελλάδα(1868), Ρουμανία, Αυστρία, Βουλγαρία, Βενεζουέλα, Σερβία, Μαυροβούνιο, Σαν Μαρίνο και Παπικό κράτος(1889). Οι Δανικές Δ. Ινδίες επίσης υιοθέτησαν(1904) αυτό το πρότυπο, παρόλο πού δεν είχαν επίσημα ενσωματωθεί στη ΛΝΕ. Σύμφωνα με την εφημερίδα FINANCIAL TIMES, ένα σημαντικό πρόβλημα της ΛΝΕ ήταν ότι παρέλειψε να θέσει εκτός νόμου την εκτύπωση χαρτονομισμάτων με βάση το διμεταλλικό νόμισμα. Μια αδυναμία που εκμεταλλεύθηκε η Γαλλία και η Ιταλία· με τυπωμένα χαρτονομίσματα χρηματοδοτούσαν δικές τους δαπάνες, «αναγκάζοντας τα άλλα μέλη της Ένωσης να φέρουν μέρος του κόστους της δημοσιονομικής σπατάλης, εκδίδοντας χαρτονομίσματα με βάση το νόμισμά τους». Η Ελλάδα προκάλεσε επίσης προβλήματα. Σύμφωνα με το BBC, «οι διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις, ανταποκρίθηκαν στην χρονίως αδύναμης οικονομία της χώρας, μειώνοντας την ποσότητα του χρυσού στα ελληνικά νομίσματα της, υποτιμώντας έτσι το εθνικό νόμισμα σε σχέση με εκείνο των άλλων κρατών μελών στην Ένωση και κατά παράβαση της αρχικής συμφωνίας». Η Ελλάδα αποβλήθηκε επισήμως από τη Λατινική Νομισματική Ένωση(1908) και επανεντάχθηκε(1910). Λόγω των διακυμάνσεων της ισοτιμίας χρυσού και αργύρου σε παγκόσμιο επίπεδο, την έναρξη του Α’ ΠΠ(1914-8) και την πολιτική αναταραχή(αρχές 20^ου αι.), η ΛΝΕ αδρανοποιήθηκε(δεκαετία 1920) και διαλύθηκε(1927). Σχεδιάστηκε για τους ίδιους λόγους που υιοθετήθηκε(αρχές 21^ου αι.) το ευρώ(€). Αν και οι διαφορές με την ΟΝΕ(Ευρωζώνη) είναι σημαντικές, ο στόχος ήταν κοινός: «η δημιουργία μιας λίμνης νομισματικής σταθερότητας στη μέση ενός ταραγμένου ωκεανού». Η ΔΡΑΧΜΗ ΣΤΗΝ ΛΝΕ Πυλώνες κάθε κρατικής οντότητας από την εποχή της Αναγέννησης, δηλ. από την εποχή που δημιουργήθηκε το εθνικό αστικό κράτος(σύγχρονη έννοια), είναι ο στρατός και το νόμισμα. 12 ευρωπαϊκές χώρες αποδέχθηκαν(Φεβρουάριος 1992), με τη Συνθήκη του Maastricht, να εκχωρήσουν το κυριαρχικό δικαίωμα του εκδοτικού προνομίου και την αυτονομία στην άσκηση εθνικής νομισματικής πολιτικής, σε όφελος ενός κοινού νομίσματος(€), που θα επιτελεί τις 3 βασικές λειτουργίες του χρήματος(μέσο πληρωμών, μονάδα μέτρησης αξιών και μέσο αποθεματοποίησης πλούτου). Το € γεννήθηκε στις 01/01/1999 και αποτελεί(01/01/2002) νόμιμο χρήμα(legal tender) στις χώρες της ζώνης του €. Στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στη Feira της Πορτογαλίας(Ιούνιος 1999), ελήφθη η απόφαση της πλήρους ένταξης της δρχ. στην οικονομία της ζώνης του €. Από τον Μάρτιο του 2002 η δρχ. αποτελεί πλέον παρελθόν, όπως και τα άλλα εθνικά νομίσματα των χωρών-μελών. Η τελευταία ημέρα κυκλοφορίας της δραχμής σε φυσική μορφή ήταν η 28/02/2002.  Η νομισματική ενοποίηση της Ευρώπης δεν αποτελεί το μοναδικό εγχείρημα νομισματικής συνεργασίας στην παγκόσμια οικονομική ιστορία. Υπήρξαν πολλές προσπάθειες χωρών, επιτυχείς ή μη, να συνδέσουν τα νομίσματά τους με κάποιο πολύτιμο μέταλλο ή με το νόμισμα της πιο ισχυρής οικονομίας στη γεωγραφική περιοχή τους. Η πρόθεση συμμετοχής τους σε μια νομισματική ένωση υπαγορευόταν από την ανάγκη, 1^ον, της μείωσης του συναλλαγματικού κινδύνου στις μεταξύ τους εμπορικές συναλλαγές, 2^ον, της μείωσης του πιστωτικού κινδύνου και, 3^ον, της εξασφάλισης αξιοπιστίας στην άσκηση αντιπληθωριστικής πολιτικής.  Για την Ελλάδα και τη δρχ. τα διδάγματα του παρελθόντος είναι πολύ σημαντικά. Από την εποχή της δημιουργίας του νεότερου ελληνικού κράτους, οι κυβερνήσεις κατέβαλαν προσπάθειες, επώδυνες, να παρακολουθήσουν τις διεθνείς νομισματικές εξελίξεις. Γιατί κατανοούσαν ότι η συμμετοχή μιας φτωχής περιφερειακής χώρας, με ασθενές νόμισμα και υπανάπτυκτη χρηματαγορά, σε μια νομισματική λέσχη ισχυρών οικονομιών, όπως η ΛΝΕ(19^ος αι.), βελτίωνε σημαντικά τη διεθνή πιστοληπτική ικανότητα και απέφερε οφέλη σε όρους συναλλαγματικής και νομισματικής σταθερότητας.  Τι ήταν η ΛΝΕ; Γιατί δημιουργήθηκε; Γιατί η δρχ. εισήλθε στην Ένωση; ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΛΝΕ Στην Ευρώπη του 19^ου αι. 2 χώρες ανταγωνίζονταν μεταξύ τους για πολιτική και οικονομική κυριαρχία: Βρετανία και Γαλλία. Η Μεγάλη Βρετανία ακολουθούσε de facto έναν κανόνα χρυσού(1717). Η Γαλλία είχε υιοθετήσει τον διμεταλλισμό(νομισματικό σύστημα ως το τέλος του 19^ου αι. που βασιζόταν σε διπλό μεταλλικό νομισματικό κανόνα, δηλ. την παράλληλη χρήση χρυσού και αργυρού ως μέσου συναλλαγής) και όρισε(1785) την αναλογία τιμής χρυσού-αργύρου στο 1:15,5, σταθερή ως τον Α’ ΠΠ. Η κυριαρχία του Ναπολέοντα(1769-1821, ηγέτης 1804-14) στην Ευρώπη ανέδειξε το γαλλικό φράγκο σε διεθνές νόμισμα στην περιοχή και κατέδειξε την ανάγκη υιοθέτησης του διμεταλλικού συστήματος της Γαλλίας. Και μετά τους ναπολεόντειους χρόνους(1796-1814), η Γαλλία ήταν για τις χώρες του γεωγραφικού της περίγυρου ο κύριος εισαγωγέας των προϊόντων τους και ο βασικός δανειστής τους.  Η ΛΝΕ θεωρείται ιστορικό ανάλογο του πρόσφατου εγχειρήματος της ΟΝΕ. Σχεδιάστηκε για τους ίδιους λόγους, όπως είπαμε, υιοθετήθηκε το €, δηλ. «τη δημιουργία μιας λίμνης νομισματικής σταθερότητας στη μέση ενός ταραγμένου ωκεανού»(de Cecco 1996, σελ. 56). Ήταν ένα μεταλλικό καθεστώς, στο οποίο τα 2 πολύτιμα μέταλλα, χρυσός και άργυρος, χρησιμοποιούνταν ως numeraire, δηλ. μέτρο προσδιορισμού της αξίας όλων των υπολοίπων νομισμάτων. Το όφελος από τη δημιουργία της ΛΝΕ ήταν ο μετριασμός των διακυμάνσεων στην αγοραία τιμή χρυσού και αργύρου που προκαλούνταν από τις ανακαλύψεις νέων κοιτασμάτων του πολύτιμου μετάλλου. ΔΙΑΦΟΡΕΣ Όμως υπάρχουν σημαντικές διαφορές. 1^ον, η ΛΝΕ ήταν μια λέσχη νομισματικής σταθερότητας στην οποία συμμετείχε ένας εξαιρετικά περιορισμένος αριθμός χωρών με στενούς γεωγραφικούς, ιστορικούς και εμπορικούς δεσμούς. Βασιζόταν στην κυκλοφορία μεταλλικών νομισμάτων και επέβαλε σταθερές ισοτιμίες. Η ΟΝΕ αποτελεί μετεξέλιξη μιας ήδη υφιστάμενης κοινής αγοράς 15 χωρών. 2^ον, στη ΛΝΕ δεν υπήρχε ένα κοινό νόμισμα που να επιτελεί τις λειτουργίες του χρήματος. Αν και το γαλλικό φράγκο ήταν το διεθνές αποθεματικό μέσο, επιτρεπόταν η παράλληλη κυκλοφορία όλων των εθνικών νομισμάτων στις εγχώριες συναλλαγές. 3^ο, στη ΛΝΕ δεν υπήρχε μια κεντρική νομισματική αρχή(ΕΚΤ). Ο έλεγχος της προσφοράς χρήματος παρέμενε στις εθνικές νομισματικές αρχές. Δεν υπήρχε καμία συμφωνία για την έκδοση τραπεζογραμματίων από κάθε χώρα-μέλος. Η μόνη συμφωνία αφορούσε το εκδοτικό προνόμιο νομισμάτων χαμηλών υποδιαιρέσεων(6 φράγκα ανά κάτοικο) και ο μόνος νομισματικός περιορισμός ήταν το υφιστάμενο απόθεμα σε μεταλλικό. 4^ον, δεν μπορεί να θεωρηθεί η ΛΝΕ προθάλαμος για τη δημιουργία πολιτικής ένωσης. 5^ον, η συμμετοχή στη ΛΝΕ απαιτούσε νομισματική πειθαρχία, αλλά αυτή δεν επιχειρήθηκε μέσω ενός θεσμικού πλαισίου που να επιβάλλει αυστηρά κριτήρια στη δημοσιονομική διαχείριση εκ μέρους είτε των υποψηφίων χωρών(Συνθήκη Maastricht) είτε των συμμετεχουσών χωρών(Σύμφωνο Σταθερότητας, 1997). Οι μεγάλες ανακαλύψεις χρυσού(δεκαετίες 1850 και 1860) μείωσαν την τιμή αγοράς του χρυσού σε σχέση με τον άργυρο, προκαλώντας εισροή χρυσού και εκροή αργύρου. Η εσωτερική αξία των αργυρών νομισμάτων, δηλ. η τιμή του περιεχόμενου αργύρου, υπερέβαινε την ονομαστική αξία τους. Λιώνονταν λοιπόν για να πουληθούν ως μέταλλο. Η σπανιότητα των αργυρών νομισμάτων προκάλεσε σημαντικές δυσχέρειες στις συναλλαγές. Η Γαλλία, το Βέλγιο, η Ιταλία και η Ελβετία αποφάσισαν να συνεργαστούν για τη διατήρηση του διμεταλλισμού. Υπεγράφη(23/12/1865) στο Παρίσι η συνθήκη ίδρυσης της ΛΝΕ. Οι νομισματικές αρχές κάθε χώρας ήταν υποχρεωμένες να εκδίδουν χρυσά και αργυρά νομίσματα ίσου βάρους και βαθμού καθαρότητας στη σταθερή αναλογία 1:15,5. Το γαλλικό φράγκο(αργυρό και χρυσό πεντόφραγκο) αποτέλεσε την κοινή νομισματική μονάδα. Η τράπεζα της Γαλλίας διατηρούσε μεγάλα αποθέματα σε μεταλλικό(κυρίως άργυρο), ανταλλάσσοντας κατά το δοκούν τα τραπεζογραμμάτια είτε με χρυσό είτε με άργυρο, και λειτουργούσε ως «δανειστής ύστατης προσφυγής» για τις άλλες κεντρικές τράπεζες. Η έναρξη του Γαλλοπρωσικού Πολέμου(1870-1) σηματοδότησε το τέλος του διμεταλλισμού. Η Γαλλία έχασε τον πόλεμο και η Γερμανία, με την τεράστια πολεμική αποζημίωση σε χρυσό που έλαβε από τη Γαλλία, χρηματοδότησε τη μετάβασή της στον κανόνα χρυσού. Οι μαζικές πωλήσεις αργύρου προκάλεσαν την απότομη υποτίμησή του, απειλώντας με έξαρση του πληθωρισμού τις χώρες σε κανόνα αργύρου. Οι χώρες της ΛΝΕ ανέστειλαν(1878) οριστικά την κοπή αργυρών νομισμάτων, υιοθετώντας τον κανόνα χρυσού(κάθε χώρα καθόρισε μια συγκεκριμένη ισοτιμία του εθνικού της νομίσματος με τον χρυσό. Ίσχυσε ως τον Α’ ΠΠ, έγινε προσπάθεια επαναφοράς(1920-35) και εγκαταλείφθηκε μετά τον Β’ ΠΠ). Η ΔΡΑΧΜΗ ΣΤΗΝ ΛΝΕ Η Ελλάδα υπογράφει(Απρίλιος 1867) συμφωνία με την ΛΝΕ ώστε η δραχμή να ακολουθήσει τους κανόνες ισοτιμιών της Ένωσης. Όμως λόγω των πολέμων και της οικονομικής κρίσης, η δρχ. δεν κατάφερε να προσχωρήσει στην ένωση πριν το 1910. Αποτέλεσμα της ένταξης: η δρχ. εξισώθηκε με τα άλλα νομίσματα της Ένωσης (π.χ. γαλλικό φράγκο). Σε πολλές εκδόσεις των χαρτονομισμάτων της Εθνικής Τράπεζας η ονομαστική αξία στην πίσω πλευρά του γραμματίου αναγραφόταν στα γαλλικά francs. Πιθανόν γι’ αυτό(ως τις δεκαετίες του 1970-80) η δρχ. λεγόταν φράγκο. Η Ελλάδα είχε υιοθετήσει τον διμεταλλισμό(1833) με την εισαγωγή της δρχ. του Όθωνα. Η δρχ. βασιζόταν στο δίστηλο, κατ’ εξοχήν αργυρό νόμισμα που χρησιμοποιούνταν στις εμπορικές συναλλαγές των ισπανικών αποικιών της Ν. Αμερικής με κύριο χαρακτηριστικό την εύκολη παραχάραξή του. Για τη διευκόλυνση των συναλλαγών εξαιτίας της περιορισμένης ποσότητας δραχμών σε κυκλοφορία, επιτρεπόταν διά νόμου η ελεύθερη κυκλοφορία ξένων νομισμάτων. Στην πλειονότητά τους όμως ήταν φθαρμένα, με ονομαστική αξία πολύ μεγαλύτερη από την αγοραστική τους. Το «κακό» νόμισμα γρήγορα έδιωξε την ασημένια δρχ.. Οι κάτοχοί τους τα αντάλλασσαν με δρχ., τις οποίες στη συνέχεια έλιωναν για να πάρουν το πολύτιμο μέταλλο. Η Ισπανία εγκατέλειψε(μέσα δεκαετίας 1860) το νομισματικό σύστημα του διστήλου. Την ίδια εποχή οι διεθνείς εμπορικές συναλλαγές γίνονταν σε νόμισμα ευθέως μετατρέψιμο σε πολύτιμο μέταλλο σε ορισμένη αναλογία. Οι ελληνικές κυβερνήσεις προσδοκούσαν ότι με την ένταξη της χώρας στη ΛΝΕ θα επιλυόταν το νομισματικό πρόβλημα(Κεχαγιάς, 1875). 1^ον, η χώρα δεν θα αντιμετώπιζε πλέον σπανιότητα χρήματος, αφού οι εγχώριες συναλλαγές θα διεξάγονταν και σε γαλλικά φράγκα. 2^ον, η σύνδεση της δρχ. με το γαλλικό φράγκο σε μια σταθερή τιμή θα μετρίαζε τις συναλλαγματικές διακυμάνσεις και, τρίτον, θα βελτιωνόταν η πρόσβαση στη διεθνή χρηματαγορά του Παρισιού. Με τον νόμο Περί Νομισματικού Συστήματος(Απρίλιος 1867) η Ελλάδα υπέγραψε τη συμφωνία της ΛΝΕ, αποδεχόμενη την αρχή του διμεταλλισμού και την ταύτιση της χρυσής δραχμής με το χρυσό γαλλικό φράγκο(ισοτιμία 1:1). Η επιβολή της αναγκαστικής κυκλοφορίας(Δεκέμβριος 1868) εν όψει των πολεμικών γεγονότων στην Κρήτη(Επανάσταση 1866-9) και οι ανεπαρκείς εκδόσεις της νέας δρχ.(1833-2001[εξαιρέσεις Ιόνιος Πολιτεία(1801-32), Καποδίστριας(1828-32), χούντα 21/04/1964-1974]), ανέβαλαν την εφαρμογή του συστήματος της ΛΝΕ. Η μετατρεψιμότητα επανήλθε(1870) μετά τον τερματισμό των εχθροπραξιών. Η προετοιμασία όμως για τη συμμετοχή στη ΛΝΕ καθυστέρησε. Νέες πολεμικές περιπέτειες με την Τουρκία(1897) υποχρέωσαν την Ελλάδα σε μονιμότερη αναστολή της μετατρεψιμότητας της δραχμής. Οι διεθνείς νομισματικές συνθήκες άλλαξαν με την κατάρρευση του διμεταλλισμού και τη σύνδεση των χωρών της ΛΝΕ με τον κανόνα χρυσού. Να θυμίσουμε εδώ τις πτωχεύσεις, τις χρεοκοπίες, τα δάνεια και τα ανοιχτά εθνικά ζητήματα της Ελλάδας και το διεθνές κλίμα(συνεχείς πόλεμοι και ανταγωνισμός Μ. Δυνάμεων). ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΚΡΙΣΕΙΣ Οι κυβερνήσεις(19^ος αι.) κατέβαλαν αξιόπιστες προσπάθειες επαναφοράς της μετατρεψιμότητας με απώτερο σκοπό τη βελτίωση της διεθνούς πιστοληπτικής ικανότητας. Η αντιπληθωριστική πολιτική μετά το τέλος των εχθροπραξιών(1869 και 1878), η υποτίμηση της δρχ.(1882), η ολιγόμηνη (ανεπιτυχής) σύνδεση με τον διεθνή κανόνα χρυσού(1885), η αποφυγή της νομισματικής χρηματοδότησης των δημοσιονομικών ελλειμμάτων(μετά το 1885) και η προσφυγή σε υπέρμετρο εξωτερικό δανεισμό αποτελούν ιστορικές διαπιστώσεις μιας τέτοιας συμπεριφοράς. Ύστερα από μια μακρόχρονη περίοδο(+40 έτη), κατά τη διάρκεια της οποίας η χώρα είχε την εμπειρία μιας οξείας οικονομικής κρίσης(κορυφώθηκε με την πτώχευση του 1893), γνώρισε εθνικές περιπέτειες(πόλεμος 1897) αλλά και αναγκάστηκε να δεχθεί την επιβολή πειθαρχίας στη δημοσιονομική και νομισματική διαχείριση μέσω της εγκαθίδρυσης του Διεθνούς Ελέγχου(1898)(βλ. ρόλος κάιζερ Γουλιέλμου Β’ 1859-1941, τελευταίος Αυτοκράτορας Γερμανίας, 1888-1918), η δρχ. επέτυχε εν τέλει την ένταξή της στη ΛΝΕ(Μάρτιος 1910).Η σύνδεσή της με το γαλλικό φράγκο έγινε στην αρχική ισοτιμία 1:1, εγκαινιάζοντας τη «χρυσή εποχή» της δρχ. που διακόπηκε βίαια (1914). Με την έναρξη του Α’ ΠΠ τερματίζεται η ειρηνική περίοδος στην Ευρώπη. Η παγκόσμια οικονομία εισήλθε σε μια περίοδο έντονων νομισματικών και συναλλαγματικών κρίσεων, ως το τέλος του Β’ ΠΠ(1937-45). ΜΗΠΩΣ Η ΕΛΛΑΔΑ ΠΤΩΧΕΥΣΕ(1893) ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΛΝΕ ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ ΜΟΝΟ ΟΙ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ(η Ιστορία κάνει κύκλους); Ελάχιστοι γνωρίζουν, σκόπιμα, για την συμμετοχή της Ελλάδας στην Λατινική Νομισματική Ένωση(19^ος αι., 1865). Αν και, όπως είπαμε, είχε κοινούς στόχους με την ΟΝΕ(Ευρωζώνη) υπήρχαν διαφορές. Όμως είναι καλό να δούμε κάποια ακόμα στοιχεία για την θέση της Ελλάδας στην ΛΝΕ. Αυτή η ένωση, ήταν μια από τις πολλές απόπειρες νομισματικής ενοποίησης της Ευρώπης. Υπήρξαν πολλές προσπάθειες χωρών, άλλες επιτυχείς και άλλες όχι, να συνδέσουν τα νομίσματά τους με κάποιο πολύτιμο μέταλλο ή με το νόμισμα της πιο ισχυρής οικονομίας στη γεωγραφική περιοχή τους. Το πολύ παλιό νόμισμα των 5 δρχ. που απεικόνιζε τον Γεώργιο Α` και το γαλλικό των 5 φράγκων που απεικόνιζε τον Ναπολέοντα Γ´(1808-73, ηγέτης 1848-70), έμοιαζαν πολύ. Είχαν το ίδιο βάρος και τις ίδιες διαστάσεις-την ίδια περιεκτικότητα σε χρυσό-. Τα νομίσματα αυτά είχαν έτσι το ίδιο αντίκρισμα και στις 2 χώρες. Ήταν, κάτι σαν το σημερινό ευρώ(€). Η ομοιότητα τους οφειλόταν ΛΝΕ, στην οποία συμμετείχαν(1865) Γαλλία, Βέλγιο, Ελβετία και Ιταλία και η Ελλάδα(1868)! Η ΛΝΕ ατύχησε και ατόνησε πολύ πριν την επίσημη διάλυσή της(1926), λόγω των διακυμάνσεων μεταξύ των τιμών του χρυσού και του αργύρου και λόγω των διαφορών στο βιοτικό επίπεδο των συμμετεχουσών χωρών. Εξαιτίας της ΛΝΕ η Ελλάδα, η οποία είχε να χρηματοδοτήσει το εκσυγχρονιστικό πρόγραμμα του Τρικούπη και γι’ αυτό είχε σημαντικά ελλείμματα, τα οποία χρηματοδοτούσε με δάνεια), εξήντλησε τα αποθέματά της σε χρυσό και άργυρο (δηλ., τη νομισματική της βάση) και το 1893 πτώχευσε(1893). Για την Ελλάδα και τη δρχ. τα διδάγματα του παρελθόντος είναι πολύ σημαντικά.  Από την εποχή της δημιουργίας του νεότερου ελληνικού κράτους, οι κυβερνήσεις κατέβαλαν προσπάθειες, επώδυνες, να παρακολουθήσουν τις διεθνείς νομισματικές εξελίξεις. Γιατί κατανοούσαν ότι η συμμετοχή μιας φτωχής περιφερειακής χώρας, με ασθενές νόμισμα και υπανάπτυκτη χρηματαγορά, σε μια νομισματική λέσχη ισχυρών οικονομιών, όπως η ΛΝΕ(19^ος αι.), βελτίωνε σημαντικά τη διεθνή πιστοληπτική ικανότητα και απέφερε οφέλη σε όρους συναλλαγματικής και νομισματικής σταθερότητας. Μήπως τελικά δεν οφείλεται η οικονομική δυσπραγία και του σήμερα και του χθες στα χαρακτηριστικά των Ελλήνων από την Τουρκοκρατία και την Επανάσταση ως σήμερα και στις ανίκανες, δούλες των «προστάτιδων» Μ. Δυνάμεων ηγεσίες; Μήπως φταίει το σύγχρονο χρηματοπιστωτικό σύστημα και η εκμετάλλευση των αδυναμιών της νεότερης Ελλάδας από αυτό; Ούτε η Ελλάδα φταίει για την κρίση, καμιά κρίση στην Ιστορία, ούτε είναι η μόνη χώρα, ούτε παλιά, ούτε σήμερα(2008-), στα πρόθυρα της χρεοκοπίας. Είναι όμως από τις ελάχιστες, αν όχι η μόνη χώρα, που περνάει 3^η φορά διεθνή επιτροπεία και έλεγχο(μετά το 1843 και το 1898-1978), με απαίτηση των Γερμανών, που έχουν πολύ βεβαρημένο παρελθόν, όσο όλες οι Μ. Δυνάμεις μαζί! Το 1824-2009 είχαμε τουλάχιστον 286 επίσημες χρεοκοπίες από 110 κράτη. Δηλ. κατά ΜΟ κάθε κράτος έχει χρεοκοπήσει επίσημα τουλάχιστον 2 φορές. Η δεκαετία με τις περισσότερες κρατικές χρεοκοπίες ήταν η δεκαετία του 1980, με πάνω από 70 επίσημες πτωχεύσεις!

http://olympia.gr/

http://olympia.gr/

ΠΙΚΡΕΣ ΑΛΛΑ ΣΩΣΤΕΣ ΑΛΗΘΕΙΕΣ

ΓΙΑ OΣΟΥΣ ΔΕΝ ΞΕΧΑΣΑΝ . . . . .!!!!

 Την δεκαετία του `70 τη θυμάμαι σαν χθες. Κυκλοφορούσαν παντού τα Fiat 127,τα Zastava, και οι μηχανές Floretta. Οι σπορτίφ τύποι είχαν Autobianchi Abarth (με 53 άλογα παρακαλώ), και οι σώφρονες. Austin Morris Allegro! Το σάντουιτς με γύρο κόστιζε 3 δραχμές, με σουτζουκάκι 2, και το λεωφορείο μία δραχμή (με πάσο 50 λεπτά). Αν έδινες εικοσάρικο, ο εισπράκτορας ή ο σουβλατζής σε μάλωνε, διότι δεν είχε. να στο χαλάσει.

Τόσο καλά....

Και μετά ήρθε η δεκαετία του 80. Και το ΠΑΣΟΚ. Και γέλασε το χείλι του κάθε πικραμένου. Το δημόσιο άνοιξε τις πόρτες του στον κάθε αναξιοπαθούντα που δήλωνε σοσιαλιστής, η Ελλάδα απέκτησε «ανεξάρτητη» διεθνή φωνή, μια νέα τάξη αναδύθηκε απ` το πουθενά, και οι ρεμούλες έγιναν κανόνας. Η χαρά του αφισοκολλητή. Το βασίλειο της συνδικαλιστικής αυθαιρεσίας. Όπως και της φτηνής ρητορικής. «Έξω οι βάσεις του θανάτου», «Ζήτω η Λιβύη», μελετήστε το «πράσινο βιβλίο» του Καντάφι, και άλλα πολλά παρόμοια. Ώσπου ήρθε το τέλος. Τα αναπόφευκτα σκάνδαλα οδήγησαν σε ειδικά δικαστήρια, ψευδεπίγραφους κήνσορες, και στο «Τσοβόλα δώστα όλα», και από κει πάνε κι`άλλοι.

Και σκάει μύτη ο Μητσοτάκης με τον Μαυρίκη ...

Την δεκαετία του `90 που ακολούθησε, τα κεφάλια μπήκαν κάπως μέσα, αλλά τότε ήταν που ανδρώθηκαν τα πραγματικά λαμόγια. Τα σκυλάδικα γνώρισαν πιένες. Η Λιάνη ήταν απλά η κορυφή του παγόβουνου. Πίσω της υπήρχε μια ολόκληρη συνομοταξία πεινασμένων και συνάμα αγριεμένων ασύδοτων. Με το χαμόγελο της Κολυνός. «Σοσιαλιστικά» βαμπίρ. Μαζεύοντας όμως γύρω τους και τη πλέμπα. Και έτσι είδαμε το μοναδικό φαινόμενο, η κάθε γειτονιά να έχει και από μια ΕΛΔΕ, όπως κάποτε είχε από μια ντισκοτέκ. Χαμός στο ίσιωμα. Κόσμος και κοσμάκης καταχρεώθηκε για να μπορεί να γίνει «παίκτης». Χα και πάλι χα. Κάποιοι όμως ανησυχούσαν από τότε. Είχαν υπόψη τους τη λευκή βίβλο της ΕΟΚ, που ελάχιστη της δόθηκε δημοσιότητα.

Την δεκαετία του '00, που ήλθε το ευρώ. Στην αρχή χαρήκαμε, καθότι αισθανθήκαμε Ευρωπαίοι. Το χρόνιο όνειρο της ψωροκώσταινας. Μέχρι που συνειδητοποιήσαμε πως το ευρώ, που είχε κλειδώσει στις 340 δραχμές, ισοδυναμούσε με το παλιό κατοστάρικο. Κάποτε αγοράζαμε το φραπέ 140 δραχμές και σκοτωνόμασταν με τον σερβιτόρο για τα ρέστα από τις 150. Τώρα έφτασε το φραπέ στα 5 ευρώ και αισθανόμαστε γύφτοι αν δεν αφήσουμε 1 Ε πουρμπουάρ (340 δραχμές παρακαλώ).

Παρόλα αυτά, λίγο τα ευρωπαϊκά πακέτα, λίγο η Ολυμπιάδα, λίγο η τραπεζική απελευθέρωση της δανειοδότησης, λίγο η στρεβλή ανάπτυξη, λίγο η καρακατσουλίστικη τιβί μας, και γίναμε όλοι μπρούκληδες. Πήξαμε να βλέπουμε BMW και Μερτσέντες αγορασμένες με 136 άτοκες(!) δόσεις.

Γεμίσαμε από χάϊδες τυπάδες και αισθησιακές μοντέλες (όλες ξανθιές) γκλαμουράτες. Εκεί που κάποτε βλέπαμε μόνο μουσάτους αγωνιστές, και αξύριστες κνίτισες, γεμίσαμε από τεκνά και σεξοβόμβες. 50 τηλεοπτικά κανάλια η Νέα Υόρκη; 150 εμείς. Home Cinemas, Pentium, Playstation, lap tops, flat screen 42 inch HD TV's, και πάει λέγοντας. Όχι παίζουμε. Και νάσου Ολυμπιάδα σούπερ φαντεζί, και νάσου ευρωπαϊκό πρωτάθλημα

ποδοσφαίρου, και πίσω και σας φάγαμε κουφάλες λιγούρηδες Ευρωπαίοι. Ελλάδα ρε..

Ναι, αλλά ήρθε πλέον και η ώρα του λογαριασμού. Με ..... αυγά δεν βάφονται. Η αιώνια σοφία του απλού λαού επαληθεύτηκε για μια ακόμη φορά. Όλα ήταν σικέ. Τεράστιο το έλλειμμα, τεράστιο το δημόσιο χρέος, και πάπαλα οι ντεμέκ σωτήρες πολιτικοί μας. Ανθρωπάκια και αυτοί, που ψάχνουν να κάνουν τη καλή τους με καμιά γρηγοράδα. Και μετά μην τους είδατε, μην τους απαντήσατε. Πάντα φταίνε οι προηγούμενοι. Και νάμαστε ξανά μανά, εσείς και εγώ, οι μέσοι Έλληνες δηλαδή, ενώπιοι ενωπίω του ΔΝΤ και του κάθε Τρισέ. Της σκληρής πραγματικότητας.

Και ξαφνικά έντρομοι συνειδητοποιούμε, πως τελικά οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι δεν μας πολυπάνε. Ήταν όλα μια αυταπάτη.

Τους αρέσουν τα τζατζίκια και οι παραλίες μας, αλλά πέραν τούτων .. τίποτα. Μας απεχθάνονται και μας θεωρούν τσαμπατζήδες και απατεώνες. Και ο κύκλος κλείνει.

Μας βλέπω ξανά με λαχανί Zastava και πειραγμένα Lada (με 6 προβολείς ομίχλης) να κάνουμε κόντρες στις παραλιακές. Αν φυσικά υπάρχουν χρήματα για βενζίνη. Αλλιώς υπάρχουν και τα παπάκια (με φωσφοριζέ ζάντες) για τα τρελά γούστα.

Το ride είναι over, που λένε και οι Αμερικάνοι σύμμαχοί μας. Το ελληνικό λούνα παρκ τελείωσε. Εκτροχιάστηκε, όπως στις ταινίες με το δαιμονισμένο τρενάκι του τρόμου. Ήταν όμως εντυπωσιακό όσο κράτησε. Και όσοι το πρόλαβαν το απόλαυσαν. Οι υπόλοιποι ας πρόσεχαν.

Γεννήθηκαν αργά.

ΚΑΛΗΝΥΧΤΑ ΣΑΣ ΕΛΛΗΝΕΣ!!!

  

Δομικό σημείο της Συμφωνίας Βενιζέλου – Tittoni (Ιούλιος 1919).

Του Νίκου Λυγερού*

Η Συμφωνία έγινε μεταξύ Ελευθέριου Βενιζέλου (1864 – 1936) και Tommaso Tittoni (1855 – 1931), τον Υπουργό Εξωτερικών της Ιταλίας. Η Συμφωνία είναι στη γαλλική και αποτελείται από 8 σελίδες που αφορούν την αμοιβαία υποστήριξη στη Διάσκεψη της ειρήνης, τα ζητήματα της κατοχής της Βορείου Ηπείρου και της Αλβανίας, της Θράκης και τα όρια κατοχής στη Μικρά Ασία και τα Δωδεκάνησα. Ένα από τα δομικά σημεία της συμφωνίας είναι η παράγραφος 2, που αφορά ειδικά το θέμα της Βορείου Ηπείρου και μάλιστα με τη βοήθεια ενός ιταλικού χάρτη (1: 200.000). Η αρχή αυτή της σημαντικής παραγράφου είναι η εξής: Η Ιταλία δεσμεύεται να υποστηρίξει στη Διάσκεψη, το αίτημα της Ελλάδας όσον αφορά στη προσάρτηση της Νότειας Αλβανίας (Βόρεια Ήπειρο) στα όρια που καθορίζει μια γραμμή, η οποία θα είναι προσεγγιστικά, η ακόλουθη: Από ένα σημείο της ακτής μεταξύ του ποταμού Aspri Ruga και του ποταμού Paljassa, αυτή η γραμμή ανεβαίνει το αντέρεισμα του όρους Cika για να ενώσει το σημείο 2025. Από εκεί ακολουθεί τη ράχη Malji Cika (Krava 1669 Bogunica 1350 – Kalarat 1263- Bersi 1422) και ενώνεται με εκείνη του Papazi (1575), Skivovih (1859) από όπου περνώντας νότια από το Golemi, φτάνει την Suhagora (1800-1750). Από εκεί ακολουθεί τη ράχη του αντερείσματος του Liuzati και πηγαίνει στη συμβολή του Zrinos με Voyusa, συνεχίζει ακολουθώντας την κάτω πλευρά της Voyusa, ανεβαίνοντας τη πέρα από τη συμβολή της Lomnica, από όπου ανεβαίνει το αντέρεισμα στο νότο αυτού του ποταμού φτάνοντας στο σημείο 1475 στα Malji Kokoika. Από αυτό το σημείο ενώνεται με Cafa Skembit και το σημείο 1450 αφήνοντας Fracheri στην Αλβανία, κατεβαίνει το αντέρεισμα Ogoreka, κόβει τον ποταμό Osum και ενώνεται με το σημείο 1400 κοντά στο Kjutesa, περνώντας μεταξύ Kaltani και Cesaraka. Από αυτό το σημείο ακολουθεί τη ράχη ανατολικά της Selenika Pises και από το σημείο 1550 (Bunar) Cafa Liuzates φτάνει στο Malji Ukid (1800). Από εκεί συνεχίζει ανατολικά φτάνοντας Malji Korora (1650) και πιο ανατολικά το σημείο 1650 από όπου, μέσω Pascia Tépé (1585) Peltek (1270), κατεβαίνει στη συμβολή του ποταμού Moscopoli και του ποταμού Kelizoni. Ακολουθεί αυτόν τον ποταμό έως την ένωσή του με τον Dévoli, ανεβαίνει τον Devoli έως τη γέφυρα Malik και από εκεί έως τη λίμνη Malik, που διασχίζει φτάνοντας στο σημείο 837 από όπου μέσω του σημείου 1863 φτάνει Malji Sat στα παλιά σύνορα.
Στη συνέχεια το κείμενο διευκρινίζει τις επιπτώσεις όσον αφορά στην προσάρτηση. Έτσι η Ελλάδα δεσμεύεται να αποζημιώσει την Ιταλία για τα έργα με οριστικό χαρακτήρα που δεν αφορούν πολεμικές ανάγκες (δρόμοι, λιμάνια, δημόσια κτήρια, σχολεία κλπ). Μια επιτροπή όπου η Ιταλία και η Ελλάδα θα έχουν αντιπροσώπους θα εκτιμήσει την αξία τους, επιλέγοντας ένα διαιτητή σε περίπτωση διαφωνίας. Επιπλέον, η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύεται να νοικιάσει στην Ιταλία ένα μέρος του λιμανιού Santi Quaranta, για πενήντα χρόνια, το οποίο θα αποτελεί μια ελεύθερη ζώνη. Αυτό το δομικό σημείο δεν πρέπει να ξεχάσουμε.

πηγή
* Ο Νίκος Λυγερός είναι Στρατηγικός Σύμβουλος και καθηγητής γεωστρατηγικής.

Δείτε επίσης:
Συνέντευξη του Νίκου Λυγερού στην τηλεοπτική εκπομπή "Πρωινό με θέα" TV-100
05/04/2012 ΕΔΩ

Διάλεξη του Νίκου Λυγερού με τίτλο: "Η αποτελεσματικότητα της ΑΟΖ" Αμφιθέατρο Δημοκρατίας, Ελευθερούπολη
Πέμπτη 05 Απριλίου 2012 ΕΔΩ 

Μια καταπληκτική έρευνα μας δείχνει τα οικοσημα, τα φλάμπουρα και τις σημαίες των Ελλήνων Βυζαντινών προγόνων μας.

17 Απριλίου 2012

Τα Βασιλικά Φλάμουλα (royal byzantine flags)

Τα βασιλικά φλάμουλα είναι οι σημαίες του αυτοκράτορα των Ρωμαίων.

Δώδεκα στον αριθμό (έξι ζεύγη ανά δύο ομοίων) εμφανίζονταν στις επίσημες τελετές, ενώ κατά τις εκστρατείες λαμβάνονταν από το στράτευμα σε αριθμό ανάλογο με το μέγεθος του βασιλικού εκστρατευτικού σώματος (συνήθως ένα ή δύο κατά την ύστερη περίοδο[1]).

Σε αυτές θα πρέπει να προστεθεί το Διβέλλιον, προσωπική σημαία του αυτοκράτορα. Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα φλάμουλα ήταν μονό, προηγείτο των υπολοίπων και το έφερε ο σκουτέριος μαζί με το βασιλικό σκουτάριο (ασπίδα).[2]

Παλαιότερα, όπως μας πληροφορεί ο Κωδινός [3], πίσω από κάθε φλάμουλο παρατάσσονταν 500 άνδρες, καθώς οι "βασιλική σύνταξις" έφτανε τους 6.000 στρατιώτες σε αριθμό. Θα μπορούσαμε να υποθέσουμε ότι η "βασιλική σύνταξις" του Κωδινού, δεν είναι άλλη από τα περίφημα "Τάγματα", τον επίλεκτο επαγγελματικό στρατό της Κωνσταντινούπολης.

Στα τέσσερα αρχικά Τάγματα (Σχολαί, Βίγλας, Εξκουβιτόρων, Νούμερων) προστέθηκαν αργότερα οι Ικανάτοι (810) [4] και οι Αθάνατοι (π.970), ενώ στη συνέχεια και άλλα σώματα. Ίσως λοιπόν, τα 6 διαφορετικά Βασιλικά Φλάμουλα να καθιερώθηκαν όταν τα Τάγματα ήταν 6 και η δύναμή τους 6.000 και κατά συνέπεια κάθε ένα άνηκε σε ξεχωριστό σώμα. Θα ήταν όμως παρακινδυνευμένο να επιχειρούσαμε οποιαδήποτε περαιτέρω ταύτιση συμβόλου-στρατιωτικής μονάδας.

(Πράγματι, ο John Haldon υπολογίζει τη δύναμη κάθε Τάγματος σε 1.000-1.500 άνδρες [5], ενώ ο Treadgold και άλλοι παλαιότερα ανέβαζαν αυτόν τον αριθμό σε 4.000 [6])

Τα σχέδια που ακολουθούν βασίζονται στην περιγραφή που μας παραθέτει ο Γεώργιος Κωδινός (Ψευδο-Κωδινός) στο έργο του "Τακτικόν περί των οφφικίων του Παλατίου Kωνσταντινουπόλεως και των οφφικίων της Μεγάλης Εκκλησίας" (De Officiis)

Το κείμενο γράφθηκε στα μέσα του 14ου αιώνα (μεταξύ 1347-1368) και μας δίνει μια λεπτομερή εικόνα της ρωμαϊκής αυλής κατά την ύστερη βυζαντινή περίοδο.

Αρχιστράτηγος (1)

Οφείλει την ονομασία του στην "υπέρμαχο στρατηγό"

Οκταπόδιον (2)

Απεικονίζει διάφορους ιεράρχες-ονομάζεται έτσι λόγω των 8 γλωσσών

Σταυρός (3)

Άγιοι Προκόπιος, Δημήτριος, Θεόδωροι

Αγίου Γεωργίου (4)
Απεικονίζεται ο άγιος έφιππος. Ο κόκκινος σταυρός του Αγίου Γεωργίου σε λευκό φόντο εμφανίζεται ως τμήμα της επίσημης Ρωμαϊκής σημαίας της "Αυτοκρατορίας της Κωνσταντινούπολης" στο "Βιβλίο της γνώσης όλων των Βασιλείων", (Καστίλλη,1350)

Δρακόντειο (5)

Ίσως αποτελούσε φλάμουλο των Εξκουβιτόρων, καθώς οι διοικητές των υπομονάδων τους ονομάζονταν δρακονάριοι σαν τους αρχαίους ρωμαίους σημαιοφόρους, αντί για κόμητες όπως στα άλλα Τάγματα

Στήλη (6)

αυτοκράτωρ έφιππος, στήλη του Αυγουσταίου με άγαλμα του αυτοκράτορα Ιουστινιανού που φορά την "τούφα" (στέμμα από φτερά παγωνιού) στο κεφάλι, κρατά σφαίρα με σταυρό στο ένα χέρι, ενώ έχει το άλλο υψωμένο.


*

Το Διβέλλιον

Το διβέλλιον αποτελούσε προσωπικό φλάμουλο του αυτοκράτορα και πιθανότατα ετυμολογείται ως "διπλή σημαία" ( δύο+vellum (βήλλον) ). Με βάση την ετυμολογία του και τον κλασικό σταυρό με τα 4 πυρεκβόλα, σύμβολο του βασιλιά και κατ'επέκταση της αυτοκρατορίας, κατασκευάσθηκε η ανωτέρω εικόνα)

*

ΠΗΓΕΣ-αναφορές κειμένου:[1] Ψευδο-Κωδινός, "περί των οφφικίων του Παλατίου Κωνσταντινουπόλεως και των οφικκίων της Μεγάλης Εκκλησίας" ,(De Officiis) , Immanuel Bekker, 1889, VI, p.48,82

[2] Ψευδο-Κωδινός, "περί των οφφικίων...", Immanuel Bekker, 1889, VI, p.48,76

[3] Ψευδο-Κωδινός,"περί των οφφικίων...", Immanuel Bekker, 1889, VI, p.48,79

[4] Βury, 1911, p.48

[5] Haldon, 1999, p. 103

[6] Treadgold, 1980, pp. 78, 273–277
Πηγές για τις απεικονίσεις:Ψευδο-Κωδινός, "περί οφφικίων..", κεφ ΣΤ'1.ψηφιδωτό, Αγία Σοφία Κων/πολης 9ος αι.2.,4.σύγχρονες αγιογραφίες Αγίου Γεωργίου, τριών Ιεραρχών, Αναλήψεως3.τοιχογραφίες Νέρεζι, Πρωτάτο 14ος αι.5.χειρόγραφο Εμ.Τζυκανδύλη 14ος αι.6.σχέδιο Cornelius Gurlitt,1912, βασισμένο σε σχέδιο Νυμφήριου, 1430

πηγή Protostrator

Η Βυζαντινή Σημαία - Δικέφαλος ή σταυρός; (the byzantine flag)

Αν ρωτήσει κανείς δέκα τυχαίους ανθρώπους, πώς είναι η βυζαντινή σημαία, οι 9 από τους 10 που θα δώσουν μια απάντηση -αν όχι και οι δέκα- θα απαντήσουν η κίτρινη με το δικέφαλο αετό.

Είναι η σημαία που κυριαρχεί έξω από όλες σχεδόν της εκκλησίες και τα μοναστήρια της χώρας και έχει υιοθετηθεί ως σύμβολο από την εκκλησία της Ελλάδος.

Ποια έιναι όμως η αλήθεια;

Ήταν η σημαία με το δικέφαλο το επίσημο σύμβολο αυτοκρατορίας;

Τα σύμβολα της Αυτοκρατορίας ως το 1204
Aφήνοντας την αναλυτική εξέταση των εμβλημάτων της αυτοκρατορίας διαχρονικά σε μια μελλοντική ανάρτηση, θα αναφερθούμε επιγραμματικά στη χρήση τους.
Ως πρώτο σύμβολο μπορεί δικαίως να θεωρηθεί το λάβαρο που κατασκεύασε ο Κωνσταντίνος πριν από τη μάχη στη Μουλβία γέφυρα- Σταυρός με την επιγραφή "ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ".
Εγκαινιάζεται έτσι η χριστιανική περίοδος του κράτους και ουσιαστικά η σταδιακή μεταστροφή της "Ρωμαϊκής" σε "Βυζαντινή" αυτοκρατορία.
Παρ'ότι δεν καταγράφεται συγκεκριμένη σημαία της αυτοκρατορίας (με τη σύγχρονη έννοια), ο σταυρός σε διάφορες παραλλαγές και κυρίως σε συνδυασμό με το ΧΡ έχει βρεθεί σε πλήθος ευρημάτων (ψηφιδωτά, γλυπτά, τοιχογραφίες). Παράλληλα δεν εγκαταλείφθηκε και ο κλασσικός ρωμαϊκός αυτοκρατορικός αετός η χρήση του οποίου φαίνεται να γνωρίζει κάποια αναβίωση κατά τη Μακεδονική δυναστεία (867-1054

Μονόγραμμα ΧΡ, 5ος αι. μ.Χ, Μουσείο Πίο Κριστιάνο, Βατικανό

Αυτοκρατορικός αετός, 10ος αι.μ.Χ, ύφασμα,Οσέρ

Ο δικέφαλος αετός
Ο δικέφαλος αετός πρωτοχρησιμοποιήθηκε από τους Σουμέριους, ως σύμβολο του φτερωτού θεού Νινουρτά. Στη συνέχεια πέρασε στους Χετταίους, από τον πολιτισμό των οποίων έχουν σωθεί πέτρινα ανάγλυφα που απεικονίζουν δικέφαλους αετούς.

Το μυθικό πλάσμα συνέχισε να αποτελεί τόσο διακοσμητικό μοτίβο, όσο και μέρος διηγήσεων και παραδόσεων σε διάφορες περιοχές της Μέσης Ανατολής- από το Ιράν και την Αρμενία ως τη Μικρά Ασία.

Στην Παφλαγονία συγκεκριμένα επιβίωσε ο μύθος του χάγκα, τεράστιου δικέφαλου αετού τιμωρού της αδικίας.

Επηρεασμένος από αυτήν την παράδοση ίσως ο Ισαάκ Κομνηνός (1057-1059) τον υιοθέτησε ως προσωπικό του σύμβολο.

Η χρήση του δικέφαλου όμως δε γενικεύτηκε πριν το 1204, όταν τον χρησιμοποίησαν οι Λάσκαρεις και αργότερα οι Παλαιολόγοι, μετά την τέταρτη Σταυροφορία και την επαφή με την πλούσια εραλδική παράδοση της Δύσης.Aποτέλεσε τόσο οικόσημο των Παλαιολόγων (αλλά και του Καντακουζηνού, των Λασκέρεων και άλλων επιφανών οικογενειών), όσο και διακοσμητικό μοτίβο σε επίσημα ενδύματα και ταπεινά πιάτα.

Ήταν όμως ο αετός αυτός το σύμβολο του Κράτους, προσωπικό έμβλημα ή κάτι άλλο;

Δικέφαλος αετός, 15ος αι.,Άγιος Δημήτριος Μυστράς

*

οικόσημο Παλαιολόγων

Η σημαία της Αυτοκρατορίας σε πηγές και χειρόγραφα (1204-1453)

Στις πηγές συναντούμε σποραδικές αναφορές, που αν και αποσπασματικές μας οδηγούν στην επίσημη σημαία της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας κατά την τελευταία της περίοδο.

• To "Βιβλίο όλων των Βασιλείων", που γράφθηκε στα 1350 και εξιστορεί τα ταξίδια ενός μοναχού από την Καστίλλη, είναι εικονογραφημένο με 130 σημαίες. Οι σημαίες 94,96,97,98 είναι όμοιες -χρυσός σταυρός και 4 πυρέκβολα σε κόκκινο φόντο- και σύμφωνα με το βιβλίο ανήκουν στους "βασιλείς" της Θεσσαλονίκης,της Ελλάδας ("της αληθινής Ελλάδας και της αυτοκρατορίας των Ελλήνων" / "la vera Grecia e el imperio de los Griegos"), του "Lodomago" (ή "Recrea" σε άλλη έκδοση, πιθανόν η Ηράκλεια του πόντου) και του "Castelle". Επίσης ως σύμβολο του "βασιλιά της Κωνσταντινούπολης" παρουσιάζεται παρόμοια σημαία που περιλαμβάνει και το σταυρό του Αγίου Γεωργίου.
• O "Kαταλανικός Άτλας", αποδίδεται στον Cresques Abraham, έναν από τους καλύτερους χαρτογράφους της εποχής, σχεδιάστηκε το 1375 και είναι ένας λεπτομερής χάρτης στον οποίο απεικονίζονται εκτός των άλλων οι σημαίες των κρατών. Στην Κωνσταντινούπολη, τη Θεσσαλονίκη και την Ηράκλεια του Πόντου εμφανίζεται να κυματίζει η τετραγράμματη σημαία με το σταυρό.
• Στο "Περί Οφφικίων του Παλατίου Κωνσταντινουπόλεως και των Οφφικίων της Μεγάλης Εκκλησίας" του Γεώργιου Κωδινού αναφέρεται σχετικά με το φλάμουλο του Μεγάλου Δουκός (ναυάρχου) : "και οι μεν εις τα έτερα (πλοία) ευρισκόμενοι άρχοντες ως κεφαλαί ιστώσι το σύνηθες βασιλικόν φλάμουλον ήτοι τον σταυρόν μετά πυρεκβόλων' ούτος δε ο μέγας δουξ την του βασιλέως στήλην ίστησιν έφιππον". Με άλλα λόγια σε όλα τα πλοία εκτός του πλοίου του ναυάρχου κυμάτιζε το "σύνηθες βασιλικό φλάμουλο" που δεν ήταν άλλο από την πορφυρή σημαία με το χρυσό σταυρό και τα 4 Β.

Στηριζόμενοι λοιπόν στις πηγές μπορούμε να συνάγουμε το συμπέρασμα πως επίσημη σημαία της Αυτοκρατορίας κατά την ύστερη περίοδο, ή απλά η "βυζαντινή σημαία" δεν ήταν η κίτρινη με το δικέφαλο αετό...αλλά η κόκκινη/πορφυρή με το χρυσό ισοσκελή ελληνικό σταυρό και τα 4 Β (πυρέκβολα ή βήτα / Βασιλεύς Βασιλέων Βασιλεύων Βασιλευόντων

"Καταλανικός Χάρτης", λεπτομέρεια. 1375

Ανάγλυφο από το κάστρο των Γκατιλούζι, 14ος αι., Χώρα Σαμοθράκης. Διακρίνονται τα οικόσημα των Παλαιολόγων και των βασσάλων τους, Γκατιλούζι

"Η κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης", Γοδεφρείδου Βιλλεαρδουίνου, χειρ. του 1330

σημαία του "βασιλιά της Κωνσταντινούπολης",Conoscimento de todos los reinos,1350

*

η "κλασική βυζαντινή σημαία", μαύρος δικέφαλος σε κίτρινο φόντο

Μαρμάρινο ανάγλυφο, σταυρός με πυρέκβολα, από τα θαλάσσια τείχη της ΚωνσταντινούποληςΑνδρονίκου Β' (1282-1328), αρχ/κό μουσείο Κων/πολης

ο στρατός του Αλεξάνδρου με λάβαρο με το σταυρό και τα πυρέκβολα, Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, 13ος αι.

ΠΗΓΕΣ:

• Γεώργιου Κωδινού, "Περί Οφφικίων του Παλατίου Κωνσταντινουπόλεως και των Οφφικίων της Μεγάλης Εκκλησίας", publ. Immanuel Bekker,1889
• N.Zapheiriou,the greek flag from antiquity till present,athens 1947
• crwflags.com

Η επίσημη σημαία της Αυτοκρατορίας ...η βυζαντινή σημαία

πηγή Protostrator

Παρακάτω σας παραθέτω οικόσημα των μεγάλων Βυζαντινών οικογενειών και δυναστειών. Μπορείτε να δείτε συγκεκριμένα σε ποιους ανήκουν στο ιστολόγιο Εκτακτο Παράρτημα
Από το οποίο ξεκίνησε και η συγκέκριμένη μας ανάρτηση.

Από το Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας στο Πρωτόκολλο Κέρκυρας.

Του Νίκου Λυγερού*

Το Πρωτόκολλο Φλωρεντίας που υπέγραψαν στις 17 Δεκεμβρίου 1913 οι Μεγάλες Δυνάμεις και πιο συγκεκριμένα η Αγγλία, η Γαλλία, η Αυστρία, η Γερμανία, η Ιταλία και η Ρωσία βασίστηκε αποκλειστικά στο κριτήριο της γλώσσας όσον αφορά στα σύνορα της νεοσύστατης Αλβανίας. Έτσι υπό τις πιέσεις της Ιταλίας και της Αυστρίας, παραχωρήθηκαν στην Αλβανία, το Αργυρόκαστρο, το Δέλβινο, η Κορυτσά, το Λεσκοβίκι και η Πρεμετή.

Είναι βέβαια γνωστό τώρα ότι η συμμαχία της Ιταλίας και της Αυστρίας, ήθελε ένα ανεξάρτητο κράτος στην περιοχή για να αποτελεί μία ζώνη ουδέτερη που να μπορεί να μετατραπεί εύκολα σε προγεφύρωμα σε πολεμική φάση. Οι επιπτώσεις αυτής της επιλογής είναι η δημιουργία ενός θύλακα στην τωρινή Ευρωπαϊκή Ένωση εως την ένταξη της Αλβανίας. Τοπολογικά υπάρχει μία τρύπα που δημιουργεί ευάλωτη τοποστρατηγική ζώνη για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τώρα δηλαδή αυτή η απόφαση πρέπει να διορθωθεί για να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον αν εξετασθεί πιο ορθολογικά το θέμα τότε συνειδητοποιούμε ότι πρόσφερε υποστηρικτικό έδαφος για την συνέχεια του Οθωμανικού δόγματος στην περιοχή, κάνοντας έντεχνα μία ανάμειξη των Τούρκων και των Αλβανών μέσω του μουσουλμανικού στοιχείου. Με άλλα λόγια έχουμε μία προσπάθεια ανάλογη με την εξέλιξη του Αζερμπαϊτζάν. Ας εξετάσουμε τώρα το Πρωτόκολλο Κέρκυρας πριν συνεχίσουμε αυτήν την ανάλυση.

Το Πρωτόκολλο Κέρκυρας που υπέγραψαν η Διεθνής Επιτροπή των Μεγάλων Δυνάμεων και ο Πρόεδρος της Αυτόνομης Βόρειας Ηπείρου στις 17 Μαΐου 1914 αποτελεί ουσιαστικά την πρώτη επίσημη και θεσμική απόδειξη της τελευταίας. Πρέπει να επισημάνουμε επίσης ότι οι Πρέσβεις των Μεγάλων Δυνάμεων ανήγγειλαν στην Ελλάδα ότι οι κυβερνήσεις το εγκρίνουν. Η αναγγελία έγινε την πρώτη Ιουλίου 1914. Με αυτή την τροποποίηση δίνει ελευθερία γλωσσική και θρησκευτική στις επαρχίες της Κορυτσάς και Αργυροκάστρου μέσω της ειδικής τους διοικητικής οργάνωση και εξασφαλίζει την οργάνωση της Χωροφυλακής. Επιπλέον στις 14 Οκτωβρίου 1914 οι Μεγάλες Δυνάμεις ζήτησαν από την Ελλάδα να ανακαταλάβει την Βόρεια Ήπειρο. Και στην περίπτωση συμμετοχής της Ελλάδας σε Παγκόσμιο Πόλεμο με το μέρος τους τότε η ενσωμάτωση της Βορείου Ηπείρου στην Ελλάδα θα ήταν πλέον οριστική. Έτσι το Πρωτόκολλο Κέρκυρας άλλαξε τα δεδομένα δίχως όμως να υπερισχύσει οριστικά ακόμα και αν στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο (1940-41), η Ελλάδα απελευθέρωσε τη Βόρεια Ήπειρο. Όμως με τη γερμανική κατοχή κατέρρευσε αυτή η προσπάθεια.

Βλέπουμε όμως ότι η Βόρεια Ήπειρος αποτελεί το σημαντικότερο θετικό επιχείρημα της ένταξης της Αλβανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το χριστιανικό στοιχείο σε ένα κράτος επίσημα κοσμικό αγγίζει τα άλλα κράτη μέλη και θα πρέπει να ενισχυθεί ουσιαστικά και πρακτικά για να γίνει αποτελεσματική η διαδικασία ένταξης.

πηγή

* Ο Νίκος Λυγερός είναι Στρατηγικός Σύμβουλος και καθηγητής γεωστρατηγικής.

Δείτε επίσης:

Συνέντευξη του Νίκου Λυγερού στην εκπομπή «Εξελίξεις» με τον Γ. Χατζηεμμανουήλ

Ένα Channel Δευτέρα 09 Απριλίου 2012 ΕΔΩ

Η Εξοδος του Μεσολογγίου και τα διδάγματά της σήμερα.

Κωνσταντίνος Χολέβας-Πολιτικός Επιστήμων

Την Κυριακή των Βαίων του 1826 οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι του Μεσολογγίου απετόλμησαν την θρυλική Έξοδο και πέρασαν στην αιωνιότητα. Με πίστη στον Θεό, με τον Ορθόδοξο κλήρο επικεφαλής, με σώφρονα πατριωτισμό, με αυτοθυσία και με στρατηγική σκέψη οι έγκλειστοι αποφάσισαν να σπάσουν τον κλοιό των Τουρκοαιγυπτίων και να αποδείξουν ότι είναι συνεχιστές των μεγάλων ΟΧΙ της ελληνικής ιστορίας.

Το Μεσολόγγι ήταν ο φράχτης που γκρέμισε την αλαζονεία του Ιμπραήμ και του Κιουταχή. Ήταν η εστία του παγκοσμίου θαυμασμού και μία από τις ενδοξότερες σελίδες της Ελληνικής Επαναστάσεως. Οι πολιορκημένοι άντεξαν τον πόλεμο και την πείνα σε σημείο που ο Διονύσιος Σολωμός να διαπιστώνει: «Δεν τους βαραίνει ο πόλεμος, μα έγινε πνοή τους». Τους χτυπούσαν αλύπητα επί μήνες «Αραπιάς άτι, Γάλλου νους, βόλι Τουρκιάς, τόπι Άγγλου», αλλά δεν παραδόθηκαν. Σε κάθε πρόταση για παράδοση απαντούσαν με το αγέρωχο ΟΧΙ της Ελληνικής Διάρκειας.

Το Σάββατο του Λαζάρου μετέλαβαν των Αχράντων Μυστηρίων από το χέρι του μετέπειτα Εθνομάρτυρος Επισκόπου Ρωγών Ιωσήφ. Ο Θεσσαλός Ιεράρχης μαζί με τον Κοζανίτη Κασομούλη συνέταξαν το σχέδιο της Εξόδου αρχίζοντας με τη φράση: Εις το όνομα της Αγίας, Ομοουσίου και Αδιαιρέτου Τριάδος. Από τότε όλα τα Συντάγματα του Ελληνικού Κράτους έχουν αυτό το προοίμιο. Για να θυμίζουν σε κάθε Έλληνα πολίτη και σε κάθε ξένο που κατοικεί στη χώρα μας ότι αυτόν τον τόπο τον ελευθέρωσαν αγωνιστές με ελληνορθόδοξο φρόνημα και όχι πολυπολιτισμικοί κουλτουριάρηδες. Σουλιώτες, Μεσολογγίτες, Φιλέλληνες και όλοι οι άλλοι κατέδειξαν για μία ακόμη φορά ότι στην ελληνική ιστορία η φρουρά δεν παραδίδεται. Ή διαφεύγει ηρωικά ή πεθαίνει με το σπαθί στο χέρι. Όλα αυτά οφείλονται στα ιδανικά και στις πνευματικές αξίες των Μεσολογγιτών και όλων των αγωνιστών της περιόδου εκείνης. Είχαν γαλουχηθεί με τα νάματα της Ορθόδοξης Εκκλησίας, με τη ακλόνητη πίστη στη συνέχεια του Ελληνισμού και είχαν τη δύναμη να βάζουν το εμείς πάνω από το εγώ. Δυστυχώς αυτά τα ιδανικά λείπουν στις ημέρες μας. Έτσι κατρακυλάμε συνεχώς σε ένα κατήφορο υλισμού και ευδαιμονισμού και ζούμε μία πολύπλευρη κρίση.

Κατά τις τελευταίες δεκαετίες η κοινωνία μας αφέθηκε ή καθοδηγήθηκε να ξεχάσει τον αγώνα και την πίστη των Ελευθέρων Πολιορκημένων και έπεσε στην παγίδα του άκρατου καταναλωτισμού, του υπερδανεισμού, του ωφελιμισμού και του ωχαδελφισμού. Η τηλεόραση και το σχολείο άφησαν στο περιθώριο τους ήρωες των ειρηνικών και πολεμικών περιόδων και πρόβαλαν συστηματικά τον τυχοδιωκτισμό, την υπονόμευση του θρησκευτικού συναισθήματος, τον χλευασμό του εθνικού συναισθήματος και ροκάνισαν τις παραδοσιακές αξίες σαν δήθεν ξεπερασμένες. Διαβάζοντας σήμερα για το ήθος και το πνεύμα των πολιορκημένων και πολύ ορκισμένων του Μεσολογγίου τα παιδιά μας ίσως αναρωτηθούν: Τι σχέση έχουν αυτά τα ρομαντικά και τα ιδεαλιστικά με την πεζή πραγματικότητα που θα συναντήσουν στη ζωή τους; Κι όμως πιστεύω ότι παράλληλα με τον ρεαλισμό και το προσγειωμένο μυαλό, που πρέπει να έχουν μπροστά στην καθημερινότητα, καλό θα ήταν να παίρνουν και ορισμένα διδάγματα ήθους και αρετής από την Έξοδο του Μεσολογγίου. Για να μην γίνει η ζωή μας κόλαση ατομοκεντρισμού και εγωισμού και για να μην καταλήξουμε να τρωγόμαστε μεταξύ μας κατά το παλιό λατινικό ρητό «Ηomo hominis lupus» (ο άνθρωπος φέρεται σαν λύκος απέναντι στους άλλους ανθρώπους).

Μία έξοδο αναζητούμε και σήμερα. Έξοδο από την κρίση των υλιστικών συμφερόντων και είσοδο σε μία κοινωνία αρχών και αξιών. Καλή Ανάσταση!

Κ.Χ. 4.4.2012
πηγή Λόγιος Ερμής

Για όσους ενδιαφέρονται να διαβάσουν όλο το ιστορικό της πολιορκίας του Μεσολογγίου μπορούν στην εξαιρετική ανάρτηση του olympia.gr

ΤΟ ΗΡΩΙΚΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ 

Ντοκουμέντο: Απόρρητος Φάκελος "Πρίγκιπας Πέτρος"! - Pheme.gr

ΘΑΝΑΣΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ

Ένα σπάνιο ντοκουμέντο παρουσιάζει σήμερα το Pheme.gr, το οποίο αποκαλύπτει ότι ο Βασιλιάς Γεώργιος Β’ είχε θέσει υπό επιτήρηση, το ολιγότερο, το πριγκηπικό ζεύγος Παύλου και Φρειδερίκης, ορίζοντας ως πρόεδρο της Αντιβασιλείας τον Πρίγκιπα Πέτρο!

Επί δεκαετίες πολλές ο "απόρρητος Φάκελος", που περιλαμβάνει το μυστικό της "Βασιλικής Πράξις" του βασιλιά Γεωργίου Β’, παρέμενε στο σκότος! Φυλασσόταν στο Αρχείο της Ελληνικής Πρεσβείας στο Λονδίνο. Μετά το θάνατο του αρχειοφύλακα της Πρεσβείας, Πεντζίκη, μεταφέρθηκε στην Αθήνα και παραλήφθηκε, όπως προκύπτει από το Πρακτικό Παραλαβής , στις 20 Μαρτίου 1947 από τον τότε διευθυντή του Πολιτικού Γραφείου του βασιλιά, Παναγιώτη Πιπινέλη, έντεκα ημέρες πριν το θάνατο (1η Απριλίου 1947) του βασιλιά Γεωργίου Β’.

Στο "Πρακτικό Παραλαβής", χειρόγραφο δια χειρός Πιπινέλη και επί επιστολόχαρτου κεκοσμημένου στην άνω αριστερή πλευρά με τη "βασιλική κορώνα" αναφέρονται: "Ο παρών φάκελλος περιέχει την Βασιλικήν πράξιν της 24ης Αυγούστου 1941 περί ορισμού Αντιβασιλείας κατά το άρθρ. 2 του αναγκαστικού νόμου 3061 της 18ης Αυγούστου 1941, ευρέθη κλειστός μεταξύ των εγγράφων του αποθανόντος αρχειοφύλακος της Πρεσβείας Λονδίνου Πετζίκη μοι απεστάλη δε ενταύθα δια φακέλλου της Πρεσβεία ταύτης. Ηνοίχθη υπό της Αυτού Μεγαλειότητος και κατετέθη εις το αρχείον του Πολιτικού Γραφείου. Αθήναι, 20η Μαρτίου 1947. Π. Πιπινέλης".

Η ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΠΡΑΞΗ

Η Βασιλική Πράξη είναι χειρόγραφος σε επιστολόχαρτο κεκοσμημένο στο μέσον της άνω πλευράς με το οικόσημο της Δυναστείας των Γλύξμπουργκ και σε σύγκριση με την υπογραφή, προκύπτει ότι έχει γραφεί ιδιοχείρως από τον βασιλιά Γεώργιο Β’, και το περιεχόμενο της έχει ως εξής:

"Πράξις

Ημείς Γεώργιος Β’ Βασιλεύς των Ελλήνων.

Έχοντες υπ’ όψει τον υπ’ αριθ. 3061 Αναγκ. Νόμον της 18ης Αυγούστου 1941 περί Αντιβασιλείας διά την υπό του αρ. 2 προβλεπομένην περίπτωσιν Πρόεδρον της Αντιβασιλείας την Α.Β.Υ. τον Πρίγκηπα Πέτρον και αναπληρωτάς αυτού την Α.Β.Υ. τον βασιλόπαιδα Γεώργιον και την Α.Β.Υ. τον βασιλόπαιδα Ανδρέαν.
Καλώ πάντας εις υπακοήν προς τον Βασιλέα και την Αντιβασιλείαν Αυτού προς το συμφέρον του έθνους, ευχόμενος πλήρη ευόδωσιν των εθνικών υποθέσεων.
Εν Κέϊπ–Τάουν τη 24η  Αυγούστου 1.
Γεώργιος Β’".

Το χειρόγραφο της Βασιλικής Πράξης, ήταν τοποθετημένο σε κλειστό φάκελο σφραγισμένο με "βουλοκέρι", ενώ στην μπροστινή πλευρά του φακέλου, αναγραφόταν πάλι με τον ίδιο γραφικό χαρακτήρα: "Προς την Βασ. Ελληνικήν Κυβέρνησιν - Ν’ ανοιχθή εν καιρώ μόνον σύμφωνα με προφορικάς οδηγίας. Γ.Β.".


ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ

Σειρά ερωτημάτων προκύπτουν για τους λόγους που οδήγησαν τον βασιλιά Γεώργιο Β’  κι ενώ ο Αναγκαστικός Νόμος 3061 της 18ης Αυγούστου 1941 είχε δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της εξόριστης Ελληνικής κυβέρνησης, που τυπώθηκε στην έδρα της στο Κάιρο στις 25 Αυγούστου 1941 και ρύθμιζε τα θέματα της "Αντιβασιλείας", να συντάξει ιδιαίτερη "Βασιλική Πράξη", και μάλιστα να μη δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, αλλά να παραμείνει περίκλειστη σε φάκελο με τη βασιλική σύσταση προς την Κυβέρνηση: "Ν’ ανοιχθή εν καιρώ μόνον σύμφωνα με προφορικάς οδηγίας" του.

Είναι χαρακτηριστικό δε ότι η "Βασιλική Πράξη" συντάσσεται μία ημέρα προ της δημοσίευσης του Αναγκαστικού Νόμου 3061 στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης. Επίσης η "Βασιλική Πράξις", ορίζει ως πρόεδρο της Αντιβασιλείας τον Πρίγκιπα Πέτρο  και αναπληρωτές τους  "βασιλόπαιδας Γεώργιον και Ανδρέαν", τους μόνους, ως γνωστόν, από την "Δυναστεία των Γλύξμπουργκ", που διέκειντο ευμενώς προς τις Συμμαχικές Δυνάμεις, ήδη από την εποχή του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου.

Τι φοβούνταν ο Βασιλιάς Γεώργιος Β’, ενώ ως διάδοχός του είχε ορισθεί ο μετέπειτα βασιλιάς Παύλος, παντρεμένος ήδη από τριετίας με τη Γερμανίδα πριγκίπισσα Φρειδερίκη; Είναι γνωστό ότι ο βασιλιάς Γεώργιος Β’, σε ουδεμία πράξη προέβαινε πριν συμβουλευθεί τον βρετανό πρωθυπουργό Τσώρτσιλ, και δη εν καιρώ πολέμου η έκβαση του οποίου ήταν απόλυτα συνυφασμένη και με τη δική του θέση ως βασιλιά. Παράλληλα είναι γνωστό ότι «σκιά» του Γεωργίου Β’, μετά διάζευξή του από την Ρουμάνα πριγκίπισσα Ελένη, αποτελούσε μία Αγγλίδα της οποίας οι σχέσεις με τις αγγλικές μυστικές υπηρεσίες ουδέποτε έχουν αμφισβητηθεί ακόμη και από τους πλέον πιστούς βασιλόφρονες!

Επιπλέον είναι γνωστό ότι οι αγγλικές μυστικές υπηρεσίες γνώριζαν ότι η πριγκίπισσα Φρειδερίκη, και γενικότερα ο "οίκος του Ανοβέρου", είχαν αγκαλιάσει το Ναζιστικό καθεστώς του Χίτλερ, και μάλιστα ήσαν κάτοχοι της περιλάλητης φωτογραφίας -την οποία αργότερα διοχέτευσαν στη δημοσιότητα- της Φρειδερίκης με τους δύο αδελφούς της με στολή της Χιτλερικής νεολαίας.

Επίσης, είναι γνωστό, ότι στα "Αρχεία" των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών, ήταν καταγεγραμμένη η ευμενής προς το Ναζιστικό καθεστώς στάση του τότε διαδόχου Παύλου, όταν ως επικεφαλής της ελληνικής Ολυμπιακής αποστολής είχε παρακολουθήσει τον Αύγουστο του 1936 τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου.

Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, τον Αύγουστο του 1941, κι ενώ η πορεία του Πολέμου παρέμενε άγνωστο που θα καταλήξει, μετά μάλιστα από τις φιλο-Ναζιστικές τάσεις του Εδουάρδου και σημαντικής μερίδας της Αγγλικής αριστοκρατίας (π.χ. Όσβαλντ Μόσλεϋ, Τζων Έμερυ κ.ά.), σε καμία περίπτωση δεν επιθυμούσε να έχει στα νώτα του ανάλογα φαινόμενα και από την ελληνική βασιλική οικογένεια της οποίας ο φιλογερμανισμός ήταν γνωστός από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο -εκτός ελαχίστων περιπτώσεων, όπως του πρίγκιπα Γεωργίου, πρώην
αρμοστή στην Κρήτη και παντρεμένου τώρα με την γαλλίδα αριστοκράτισσα, Μαρία Βοναπάρτη-, επέβαλε στον Γεώργιο Β’ να θέσει υπό  έλεγχο του το διαδοχικό ζεύγος Παύλου και  Φρειδερίκης. Υπό αυτό το πρίσμα ερμηνεύεται η συγκρότηση "Αντιβασιλείας" υπό την προεδρία του πρίγκιπα Πέτρου, γιού του πρίγκιπα Γεωργίου, γνωστού για την προσήλωσή του στις Δυτικές Δημοκρατίες.

Στο πνεύμα αυτό δεν θεωρείται τυχαίο ότι το διαδοχικό ζεύγος παρέμεινε σε όλη την διάρκεια του Πολέμου στη Νότιο Αφρική, υπό την "διακριτική" κηδεμονία του στρατάρχη Γιάν Σμάτς, αφοσιωμένου συνεργάτη του βρετανού πρωθυπουργού.


ΤΟ ΑΒΥΣΣΑΛΕΟ ΜΙΣΟΣ ΚΑΤΑ ΠΕΤΡΟΥ

Στη "Βασιλική Πράξη" της 24ης Αυγούστου 1941 και τον ορισμό "Αντιβασιλείας" με επικεφαλής τον Πρίγκιπα Πέτρο, αποδίδεται και το δια βίου αβυσσαλέο μίσος της Φρειδερίκης για τον πρώτο. Ο Πέτρος από της ανόδου στο θρόνο του Παύλου και της Φρειδερίκης, το 1947, καθίσταται "αποσυνάγωγος" για τους Ανακτορικούς Κύκλους της Αθήνας, υπό το πρόσχημα ότι είχε παντρευτεί μία ωραία "ρωσίδα κομμουνίστρια", την Irene Ovchinnikova, και όχι γιατί πάντοτε επέκρινε -και δημοσίως- την αυταρχική και αντιδημοκρατική συμπεριφορά της Φρειδερίκης.

Είναι ενδεικτικό ότι στη διάρκεια του "βασιλικού πραξικοπήματος" του Ιουλίου του 1965 κατά της νόμιμης κυβέρνησης του Γεωργίου Παπανδρέου, ενέργεια η οποία προετοίμασε την Απριλιανή Δικτατορία των Συνταγματαρχών, ο Πέτρος με δηλώσεις του εκπροσώπου του, αρχές Αυγούστου του 1965 στους "Σάντεϊ Τάϊμς" του Λονδίνου, υπογραμμίζει: "Η Φρειδερίκη πρέπει να φύγει χάριν της διασώσεως της βασιλευομένης δημοκρατίας στην Ελλάδα". Και προστίθεται στην ίδια ανακοίνωση: "Δια των κακών συμβουλών της Φρειδερίκης προς τον
Βασιλέα, αι αντιδραστικαί δυνάμεις εις την Ελλάδα εξεδήλωσαν απροκαλύπτως την περιφρόνησίν των προς το δημοκρατικόν καθεστώς και διενήργησαν πράγματι στρατιωτικόν πραξικόπημα".

Η άποψη του πρίγκιπα Πέτρου για την Φρειδερίκη παραμένει αμετακίνητη και με δηλώσεις του πριν το Δημοψήφισμα του 1974, σημειώνει: "Αν γράψω τα απομνημονεύματά μου, θα δημιουργηθεί πρόβλημα για το κατά πόσον η Φρειδερίκη είναι διανοητικά υγιής".

Η  ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΒΛΑΧΟΥ

Η εκδότρια της εφημερίδας "Καθημερινή", Ελένη Βλάχου, της οποίας η προσήλωση στο "βασιλικό θεσμό" δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, αποδίδει το αβυσσαλέο μίσος της Φρειδερίκης προς τον πρίγκιπα Πέτρο, σε λόγους.. ερωτικούς! Γράφει στο Β’ τόμο των απομνημονευμάτων της, "Δημοσιογραφικά χρόνια… Πενήντα και κάτι…", σελ.27: "Με αθλητικό παράστημα, ξανθός, γελαστός, ο Πρίγκιψ Πέτρος, γιός του Πρίγκιπα Γεωργίου και της Γαλλίδας Μαρίας Βοναπάρτη, δεν είχε κληρονομήσει κανένα βασιλικό "ελάττωμα". Ούτε φιλοδοξίες είχε, ούτε διάθεση για μεγαλεία, ούτε τον απασχολούσε η πολιτική, ούτε η "ανώτερη κοινωνία".

Αντιθέτως, είχε δημιουργήσει σωρεία εχθρών ύστερα από το γάμο του με μία όμορφη Ρωσίδα, "σφραγισμένη κομμουνίστρια", που του έκλεινε όλες τις πόρτες. Ειδικά τις ελληνικές. Προσπαθούσε να υπερνικήσει τα εμπόδια, ερχότανε συχνά στην Ελλάδα, κρατούσε ένα δικό του σπίτι, μιλούσε καλά ελληνικά, συναντούσε φίλους και συναδέλφους γιατί υπηρετούσε στο Στρατό.

Είχαμε πολλούς κοινούς φίλους, Αθηναίους και Αλεξανδρινούς, και όταν μιλούσαμε μαζί για τα ταξίδια του, για το Θιβέτ και τις άλλες εξωτικές βουνοκορφές όπου είχε σκαρφαλώσει, τον παρασύραμε σε δικά μας κουτσομπολιά, με κεντρικό πρόσωπο, πάλι -ποιο άλλο!- τη Βασίλισσα Φρειδερίκη. Ήταν η μεγάλη του εχθρά, δεν ήθελε να τον δει στα μάτια της.. Και κατά τη δική του άποψη, ο λόγος ήταν.. ερωτικός! Πριν παρουσιασθεί ο Παύλος, ως υποψήφιος γαμπρός, πριν πλησιάσει η Ρωσίδα, του την είχαν προσφέρει για νύφη.. και την είχε απορρίψει. Μία ιστορία που την γνώριζε και τη διηγόταν μόνο ο ίδιος, διανθισμένη με λεπτομέρειες ελάχιστα κολακευτικές για τη μικρή πριγκίπισσα με τα "χοντρά πόδια".

ΑΓΓΛΙΚΗ ΔΥΣΑΡΕΣΚΕΙΑ

Οι αρραβώνες του διάδοχου του ελληνικού θρόνου, πρίγκιπα Παύλου με την πριγκίπισσα του Μπράουνσβαϊγκ  Φρειδερίκη, τον Σεπτέμβριο του 1937 και στη συνέχεια οι γάμοι του πριγκιπικού ζεύγους στις 9 Ιανουαρίου 1938, αντιμετωπίσθηκαν με επιφυλακτικότητα, αν όχι δυσαρέσκεια από το Φόρεϊν Όφις. Σε έκθεσή του ο τότε πρεσβευτής της Βρετανίας στην Αθήνα, σερ Σίντνεϋ Ουάτερλόυ, σημειώνει ότι ο αντίκτυπος ήταν δυσάρεστος και υποδηλώνει στο ίδιο έγγραφό του ο βρετανός διπλωμάτης, το φιλοναζιστικό παρελθόν του "οίκου του Αννοβέρου" και της ίδιας της Φρειδερίκης, της οποίας η φωτογραφία ομού με τους δύο αδελφούς της με στολή της χιτλερικής Νεολαίας, ήταν αρχειοθετημένη στις "δέλτους" των αγγλικών μυστικών υπηρεσιών.

Ο Σπύρος Μαρκεζίνης, νομικός σύμβουλος του  βασιλιά Γεωργίου Β’ και γνώστης όσων ολίγοι των ανακτορικών παρασκηνίων, στη "Σύγχρονη Πολιτική  Ιστορία της Ελλάδος", δεν αποκρύπτει την αποστροφή του Γεωργίου Β’ για τη Φρειδερίκη και σε σχόλιό του για την "Έκθεση Ουατελόου" σχετικά με τον "δυσάρεστο αντίκτυπο" από το γάμο του διαδόχου Παύλου με τα Γερμανίδα πριγκίπισσα, σημειώνει: "Αυτό ήταν φυσικό, δοθέντος ότι ήταν ακόμη ζωηρές οι αναμνήσεις του παρελθόντος. Η νέα εξ αφορμής των γάμων, διαπίστωση του Βρετανού διπλωμάτη στην έκθεση του 1938, ότι υπήρχε φανερή κριτική στάση της κοινής γνώμης είχε καθαρώς πολιτικά αίτια. Είναι βέβαιο ότι τον βασιλέα Γεώργιο την ώρα εκείνη δεν τον ευχαρίστησε ο γάμος του αδελφού του με την Γερμανίδα Πριγκίπισσα, σπάνιες δε ήταν οι περιπτώσεις που οι σχέσεις του με τη διάδοχο Φρειδερίκη υπήρξαν θερμές".