Βαλκάνια και εθνικιστικά κινήματα – Ένα εκρηκτικό μίγμα

Ἀναρτήθηκε στὶς 25 Νοεμβρίου 2012 ἀπὸ τὸν/τὴν filologos10

Rate This

Τoυ Σωτήρη Σιδέρη*

Εθνικιστικά κινήματα που αυξάνουν διαρκώς την επιρροή τους δρούν και αναπτύσσονται στα βαλκάνια, έχοντας στην φαρέτρα τους, δηλητηριώδη βέλη κατά γειτονικών χωρών, υποδαυλίζοντας εντάσεις, διακατέχονται από μεγαλοιδεατισμό, κυρίως τα αλβανικής προέλευσης κινήματα, ορισμένες κυβερνήσεις επίσης κινούνται περίπου στο ίδιο πλαίσιο, υπάρχει παράλληλα ένα μείγμα αντιευρωπαισμού, ευρωσκεπτικισμού και ανάλογα με την περίπτωση, βρίσκεται σε έξαρση ο ανθελληνισμός, ο αντιαλβανισμός, ο αντιτουρκισμός και όλα αυτά μαζί αποτελούν την πρώτη ύλη για τις αναφλέξεις του, ίσως, όχι μακρινού μέλλοντος. 

Οι πληγές στα βαλκάνια δεν έχουν κλείσει όπως πολλοί εσφαλμένα νόμιζαν. Ολο και περισσότερο έρχονται στην επιφάνεια και αναπτύσσονται με γρήγορους ρυθμούς τα κινήματα αυτά, αναβιώνοντας προβλήματα του παρελθόντος και δημιουργώντας νέα, θέτοντας σε πραγματική δοκιμασία τις διμερείς σχέσεις των χωρών της περιοχής, αλλά και συνολικά την ειρήνη στα βαλκάνια.

Η δυσλειτουργική δημοκρατία, η απουσία θεσμών ελέγχου και πραγματικής λογοδοσίας, η εκτεταμένη διαφθορά, η φτώχεια που παίρνει μεγάλες διαστάσεις, το οργανωμένο έγκλημα, αλλά και η αίσθηση ότι οι πραγματικές αλλαγές δεν θα γίνουν ποτέ για να ευημερήσει ο τόπος τους, είναι η εύλεκτη ύλη για την ανάδυση τέτοιων κινημάτων. Παράλληλα, καλλιεργούν την εθνικιστική τους ρητορική στον ευάλωτο σε μεγάλες ιδέες πληθυσμό και τον κατευθύνουν εκεί που ακριβώς θέλουν: στην διεκδίκηση πραγματικών ή φανταστικών αιτημάτων από τις γειτονικές χώρες και στην αίσθηση ότι οι μεγάλες ιδέες κάποια στιγμή θα δικαιωθούν. Στο στόχαστρό τους βρίσκεται πάντα η κυβέρνησή τους, αν δεν επιδεικνύει τον πατριωτισμό που τα ίδια τα κινήματα ορίζουν τι είναι πατριωτικό.

Η Αλβανία –Σερβία -ΠΓΔΜ

Πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη τέτοιων κινημάτων υπάρχει στην Αλβανία, όπου καταγράφεται μιά έκρηξη μεγαλοιδεατισμού που κάθε άλλο παρά αμβλύνεται όσο περνά ο καιρός. Η δημιουργία ενός δεύτερου αλβανικού κράτους στο Κόσσοβο, η διεκδίκηση πολλών δικαιωμάτων για την ισότιμη σχεδόν διοίκηση της ΠΓΔΜ και η διεκδίκηση ανοιχτά σε μεγάλο βαθμό της αυτονομίας στη Ν. Σερβία εκτοξεύουν στα ύψη την εθνική αυτοπεποίθηση των Αλβανών, αλλά και τον παραλογισμό τους. Τα νέα εθνικιστικά κινήματα εμφορούνται από την ιδέα της Μεγάλης Αλβανίας και, το θέμα είναι, ότι η επιρροή τους αυξάνεται στον φτωχό πληθυσμό και στη νεολαία.

Ως προς την Ελλάδα έχει μεγάλη σημασία ότι κλιμακώνεται επικίνδυνα ο ανθελληνισμός. Το Κίνημα της “Ερυθρόμαυρης Συμμαχίας” που είναι το πλέον δυναμικό ,διευρύνει συνεχώς το πεδίο δράσης και διεκδικεί τον επηρρεασμό της συνολικής αλβανικής πολιτικής έναντι της χώρας μας. Από την επαναχάραξη των συνορων, τις θαλάσσιες ζώνες, την απογραφή του πληθυσμού, την τρομοκράτηση της ελληνικής μειονότητας, τους ελέγχους στην Κακαβιά κ.ο.κ.

Το τελευταίο επεισόδιο στις 28 Οκτωβρίου, όταν κάποιες δεκάδες μέλη της “Ερυθρόμαυρης Συμμαχίας” επιτέθηκε με πέτρες στο πομπή αυτοκινήτων που πήγαινε στο νεκροταφείο των πεσόντων του έπους του 40, ήταν ένα καμπανάκι για την ελληνική πλευρά. Γιατί μιά τοποθέτηση του ΥΠΕΞ Δ. Αβραμόπουλου στη βουλή για τον σοβινισμό στα βαλκάνια που στέλνει ανησυχητικά μηνύματα προκάλεσε μιά απίστευτη έκρηξη εθνικιστικού παραληρήματος κατά της χώρας μας, γεγονός που κατέδειξε το βάθος της επιρροής του ανθελληνικού κλίματος, αλλά και το γεγονός ότι ενώ το κλίμα αυτό είναι υπαρκτό, η Ελλάδα δεν το αντιμετώπισε ποτέ με την δέουσα σοβαρότητα.

Η “Ερυθρόμαυρη Συμμαχία” που έχει πολύ μεγαλύτερη επιρροή στον αλβανικό βορρά, συνεργάζεται με το Κίνημα “Αυτοδιάθεση” του Κοσσόβου, ενώ αρχίζει να επιδρά και σε δυνάμεις των Αλβανών στα Σκόπια, κάτι που αν ενισχυθεί, θα είναι απίστευτα αποσταθεροποιητικό. Εχει στις τάξεις της ακόμη και δικαστές, ανθρώπους από τις δυνάμεις ασφάλειας, αποφασισμένους νέους, ενώ η χρηματοδότησή της είναι συνεχής και από αδιευκρίνιστες πηγές.

Η “Ερυθρόμαυρη Συμμαχία”, πίεσε αφόρητα, αλλά αποτελεσματικά ώστε οι μειονοτικοί στην Αλβανία να μην έχουν το δικαίωμα να αναφέρουν την εθνική τους καταγωγή και τα κατάφεραν. Στις 13 Δεκεμβρίου θα δοθεί στη δημοσιότητα το αποτέλεσμα της απογραφής, που είχε γίνει το καλοκαίρι αλλά χωρίς τις μειονότητες και θα εμφανιστεί ένα “καθαρό” αλβανικό έθνος. Η ελληνική μειονότητα δεν πήρε μέρος στην απογραφή, το Συμβούλιο της Ευρώπης καταδίκασε την Αλβανία, αλλά αυτό δεν άλλαξε την κατάσταση.

Εχει γίνει μόνιμη πλέον κατάσταση, οι απειλές, οι εκβιαμοί, η τρομοκράτηση , η αρπαγή γης και η προσπάθεια διάλυσης του κοινωνικού ιστού της ελληνικής μειονότητας. Παράλληλα, σχεδόν καθημερινά στον αλβανικό τύπο και στα ΜΜΕ , ο ανθελληνικός τόνος και η μόνιμη παρουσία εθνικιστών δίνει τον τόνο της σχεδιασμένης αντιπαράθεσης με την Ελλάδα.

Η ιδέα της Μεγάλης Αλβανίας κυοφορείται όπως είναι γνωστό εδώ και χρόνια και υποτίθεται ότι βρίσκει κάθετα αντίθετες τις ΗΠΑ και την ΕΕ. Ομως δεν φαίνεται να βρίσκουν τρόπους ούτε τον αντιευρωπαισμό να αντιμετωπίσουν, ούτε τον εθνικισμό να απονευρώσουν, ούτε τον αλυτρωτισμό να καταπνίξουν. Πέραν των άλλων είναι γνωστό ότι η Μεγάλη Αλβανία περιλαμβάνει και εδάφη της Ελλάδας της Σερβίας , του Μαυροβουνίου φυσικά το Κόσοβο και εδάφη της ΠΓΔΜ. Είναι προφανές ότι το κλίμα στην περιοχή δηλητηριάζεται και όσο αυξάνεται η δυναμική, τόσο πιό εκρηκτική θα γίνεται η κατάσταση, πόσο μάλλον που η φτώχεια και τα προβλήματα των λαών βρίσκονται σε τραγικό επίπεδο.

Η “Ερυθρόμαυρη Συμμαχία” πιέζει τα τελευταία δύο χρόνια αφόρητα για την αλλαγή των ονομάτων των ελληνικών πόλεων και χωριών με αλβανικές ονομασίες, στο πρότυπο των Τούρκων. Πρόκειται για υψηλού επιπέδου πρόκληση, δεδομένου ότι η ελληνική εθνικη μειονότητα είναι αναγνωρισμένη με βάση τις διεθνείς συμβάσεις. Οι Αλβανοί που έχουν διεκδικήσει τα ίδια δικαιώματα σε όλες τις χώρες της περιοχής, τα αρνούνται στις μειονότητες στο έδαφός τους και μάλιστα με βίαιο τρόπο. Αυτό τα λέει όλα.

Στην Αλβανία δραστηριοποιούνται επίσης το “Εθνικό Μέτωπο”, το “Δημοκρατικό Εθνικό Μέτωπο” και το “Βασιλικό Κόμμα”, ενώ διαρκώς αυξανόμενη είναι η επιρροή του PDIOU, του κόμματος των Τσάμηδων. Ολα μαζί δημιουργούν εντυπώσεις, θόρυβο, δηλητηριάζουν το πολιτικό κλίμα, και το χειρότερο, αναγκάζουν πλέον την αλβανική πολιτική ηγεσία να ενσωματώνει θέσεις τους, είτε γιατί αρχίζουν να πείθονται από την ατζέντα τους, είτε για ψηφοφορικούς λόγους. Ωστόσο ηδη, στο σοσιαλιστικό κόμμα η αλλαγή πολιτικής είναι εμφανής και ανθελληνική, ενώ και στο “Σοσιαλιστικό Κόμμα Ολοκλήρωσης” του Ιλιρ Μέτα που στηρίζει κυρίως τους Τσάμηδες η εικόνα του γίνεται όλο και πιό ανθελληνική. Κάνουμε λόγο για ανθελληνισμό γιατί δεν υπάρχει ένα σοβαρό πολιτικό και ιδεολογικό υπόβαθρο που να επιτρέπει στα κινήματα αυτά να διεκδικούν κάτι από την Ελλάδα με βάση το δίκαιο.Πρόκειται για παροξυσμό που δεν έχει βάση και για τους λόγους που προαναφέρθηκαν, αυτός ο παροξυσμός έχει μετατραπεί σε ανθελληνισμό.

Στο πολιτικό επίπεδο, η Ελλάδα έχει το πρόβλημα με την Μειονότητα, με την συμφωνία για τις θαλάσσιες ζώνες που τα Τίρανα πλέον απαιτούν επαναδιαπραγμάτευση, άρα υπάρχει σοβαρή εμπλοκή, οι Τσάμηδες επηρρεάζουν την πολιτική και των μεγάλων κομμάτων , ενώ μόνο το Δημοκρατικό Κόμμα του Μπερίσα δείχνει να τηρεί αποστάσεις και από τον μεγαλοιδεατισμό και από τον ανθελληνισμό. Η Ελλάδα οφείλει να κινηθεί άμεσα και με ολοκληρωμένη πολιτική, πριν η κατάσταση γίνει ανεξέλεγκτη.

Το Κίνημα “Αυτοδιάθεση” του Κοσσόβου οργάνωσε θυελλώδεις διαδηλώσεις στις αρχές του μήνα όταν ανακοινώθηκε ότι η Σερβία και το Κόσσοβο θα ξεκινήσουν έναν δομημένο διάλογο και ενώ και στην διεθνή κοινότητα γίνονται πολλά σενάρια για το καθεστώς της βόρειας περιοχής όπου ζούν Σέρβοι. Οι δυνάμεις της “Αυτοδιάθεσης” θεωρούν προδοτική την πολιτική διαλόγου με την Σερβία θεωρώντας ότι το Κόσσοβο στο σύνολό του ανήκει στο κράτος τους και όχι μόνο αυτό, αλλά διεκδικούν και την αυτονομία των χωριών της κοιλάδας του Πρέσοβο στη Νότια Σερβία.Το ίδιο κίνημα είχε απαιτήσει και παλιότερα ακόμη και με επιθέσεις κατά δυνάμεων του ΟΗΕ να φύγουν από το Κόσσοβο, θεωρώντας ότι εμπόδιζαν την ανεξαρτησία . Η συνεργασία του κινήματος αυτού με την “Ερυθρόμαυρη Συμμαχία”, της έχει προσδώσει δυναμική, χρήμα ίσως από αδήλωτες πηγές και ο στόχος τους είναι να αναπτυχθούν και στα Σκόπια , εκτιμώντας ότι η πολιτική συνεργασίας με τους Σλαβομακεδόνες όπως έχει σήμερα, δεν αποδίδει. Στην κορυφή των στόχων και της “Αυτοδιάθεσης” και της <<Ερυθρόμαυρης Συμμαχίας>> είναι η ιδέα του “Παναλβανισμού”.

Η “Αυτοδιάθεση”, θεωρεί ότι το πολιτικό σύστημα στο Κόσσοβο δεν ανταποκρίνεται στα “πατριωτικά ” του καθήκοντα, και εξαπολύει συνεχώς επιθέσεις προς την κυβέρνηση που περιλαμβάνουν και καταγγελίες για διαφθορά και ανικανότητα διαχείρησης των θεμάτων του Κοσσόβου, στέλνοντας το μήνυμα της αδιάφθορης, πατριωτικής και αντισυστημικής οργάνωσης , περίπου όπως κάνει και η Χρυσή Αυγή στην Ελλάδα.

Φαίνεται όμως ότι κάτι κινείται και στα Σκόπια, καθώς αίσθηση προκάλεσε δήλωση του Αλβανού αρχηγού του DUI- του αλβανικού κόμματος των Σκοπίων, Αλί Αχμέτι, ο οποίος την περασμένη εβδομάδα προειδοποίησε στη Βιέννη για τον κίνδυνο ενός ντόμινο, αν οι Σέρβοι στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο λάβουν μια εδαφική ή πολιτική αυτονομία, κάτι που ως γνωστόν συζητείται έντονα στο διεθνές παρασκήνιο, ως τελική λύση για το Κόσσοβο.

Σύμφωνα με Αχμέτι, μια τέτοια προσέγγιση θα προκαλέσει αναπόφευκτα επιπτώσεις σε γειτονικές χώρες, κυρίως στα Σκόπια, με αποτέλεσμα να αποσταθεροποιηθεί ολόκληρη η περιοχή.

Αν αυτή η στροφή επιβεβαιωθεί στην πράξη, στην ΠΓΔΜ θα έχουμε πορεία προς την αποσταθεροποίηση ή την διάλυση του κράτους. Γιατί θα συγκρουστούν δύο εθνικιστικές δυνάμεις . Οι Αλβανοί και ο Γκρούεφσκι, που τώρα καθόλου απίθανο να θερίσει όσα ο ίδιος έσπειρε. Ισως είναι καιρός να καταλάβει ο Γκρούεφσκι ότι ο πραγματικός συμμαχος θα μπορούσε να είναι η Ελλάδα και η Βουλγαρία , αλλά η παρανοική του πολιτική τον οδηγεί σε μείζονα κρίση.

Τις κινήσεις των εθνικιστών Αλβανών προσπαθεί να εκμεταλλευθεί στο έπακρο, η Σερβία, η οποία διά του προέδρου της Τ. Νικολιτς, ενός ιδιότυπου εθνικιστική που προκαλεί με τις δηλώσεις του, επιδιώκει να γίνει το αντίπαλο δέος των Αλβανών και να συμπήξει ένα αντιαλβανικό μέτωπο στα βαλκάνια. Για τον λόγο αυτό, πριν από περίπου 20 ημέρες σε δημόσιες δηλώσεις του πήρε το μέρος των Σκοπίων στην διένεξη με την Ελλάδα, απορώντας μάλιστα γιατί οι Αλβανοί διεκδικούν αυτονομία στην ΠΓΔΜ ή αλλού και όχι στην Ελλάδα!!

Είναι πάγια η στρατηγική του Βελιγραδίου να απαιτεί τα πάντα από την Ελλάδα , αλλά να μην δίνει τίποτα και δεν αντιλαμβάνεται ότι ο διαμελισμός της Σερβίας και η σημερινή κατάσταση είναι αποτέλεσμα και του μεγαλοιδεατισμού του Μιλόσεβιτς. Ωστόσο κατά του Νίκολιτς, υπήρξε αντίδραση από την Αθήνα που τον προσκάλεσε άμεσα στην Ελλάδα και του έγιναν αυστηρές συστάσεις. Η επανόρθωση ήταν μερική, αλλά το Βελιγράδι, όπως έχει αποδείξει η ιστορία διολισθαίνει με μεγάλη ευκολία στον εθνικισμό και σε λάθος πολιτικές και υπό το πρίσμα αυτό απαιτείται διπλωματική επαγρύπνηση. Ο χρόνος και κυρίως η πορεία προς την ΕΕ θα δείξουν αν διορθώσει τις θέσεις του, που αρχίζουν να ενοχλούν και την Κροατία και την Βοσνία και την Ελλάδα και τους Αλβανούς. Αυτό είναι αναγκαίο γιατί ήδη ενισχύεται το Σερβικό Ριζοσπαστικό Κόμμα που υποστηρίζει σθεναρά τη θέση ότι το Κόσσοβο είναι αναπόσταστο τμήμα της Σερβίας και θεωρεί την κυβέρνηση προδοτική.

ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ 

Το κίνημα “Attaka”, είναι ένας νέος πρωταγωνιστής στα βαλκάνια και μάλιστα σε μιά χώρα ήδη ενταγμένη στην ΕΕ.

Η Βουλγαρία, μετά την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού άσκησε μιά μοναδική πολιτική έναντι της τουρκικής μειονότητας, που αναγνωρίστηκε ως εθνική τουρκική μειονότητα. Το τουρκικό κόμμα ήταν στην κυβέρνηση, ήταν και είναι στη βουλή, υπό την πίεσή του, γέμισε η Βουλγαρία τεμένη και γενικότερα αναβαθμίστηκε στρατηγικά. Αυτό φαίνεται δεν ήταν αρκετό για την Τουρκία που όπως κάνει σε όλα τα βαλκάνια καις την Ελλάδα φυσικά, παρά τις δημόσιες δηλώσεις πάντα ήθελε παραπάνω έλεγχο και ο νεοοθωμανισμός του Α. Νταβούτογλου ευνόησε την αλλαζονεία τους.

Το κίνημα “Attaka” έχει ήδη ενισχυθεί με ραγδαίους ρυθμούς και επικεντρώνεται στην αντιτουρκική πολιτική, με επίκεντρο τη μειονότητα. Συνεχείς ερωτήσεις στη βουλή, δημοσιότητα, παρεμβάσεις επιδρούν πλέον στην διαμόρφωση της δημόσιας συζήτησης στην Βουλγαρία και έχει ως κύρια αποστολή, την ανάδειξη της ”ενδοτικής” πολιτικής της κυβέρνησης έναντι της Τουρκίας.

Την περασμένη εβδομάδα στη βουλή η κυβέρνηση της Σόφιας δέχθηκε «σφοδρά πυρά» καθώς κατηγορήθηκε για ανεπάρκεια και λάθη στις σχέσεις με την Τουρκία. Ενώ ο αρχηγός των σκληροπυρηνικών εθνικιστών έκανε λόγο μέχρι και για «προδοτική πολιτική της κυβέρνησης σε βάρος του εθνικού συμφέροντος της Βουλγαρίας και των νομίμων δικαιωμάτων 800 χιλιάδων πολιτών της.
Ο πρόεδρος του “Attaka” Βόλεν Σίντεροφ είπε ότι «κατά τη βίαιη εκδίωξη των Βούλγαρων από την Ανατολική Θράκη κατά τους Βαλκανικούς πολέμους, διακόσιοι πενήντα χιλιάδες πρόσφυγες εξαναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν εσπευσμένα τα σπίτια τους για να σωθούν από την γενοκτονία του τουρκικού στρατού τον Ιούνιο του 1913». Η τοποθέτηση αυτή έγινε με αφορμή την επέτειο από την υπογραφή της «Συνθήκης Φιλίας μεταξύ της Βουλγαρίας και της Τουρκίας» στις 18 Οκτωβρίου του 1925, δια της οποίας η Άγκυρα υποχρεώθηκε επίσημα να αποζημιώσει τους πρόσφυγες για τις περιουσίες τους που κατασχέθηκαν στη συνέχεια από τις τουρκικές αρχές. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι εγκαταλειμμένες περιουσίες των προσφύγων ανέρχονται σε 34 χιλιάδες σπίτια, δύο εκατομμύρια στρέμματα χωράφια και 213 στρέμματα δάση, η σημερινή αξία των οποίων ανέρχεται σε δέκα δισεκατομμύρια δολάρια. Με το ποσό αυτό η Τουρκία πρέπει να αποζημιώσει τους 800 χιλιάδες απόγονους των Θρακιωτών προσφύγων που ζουν σήμερα στη Βουλγαρία, υπογράμμισε ο αρχηγός των Βούλγαρων εθνικιστών, επικαλούμενος την προαναφερόμενη Συνθήκη της Ανγκόρα, η οποία, όπως είπε, δεν έχει καταγγελθεί, ούτε ακυρωθεί.
Η Βουλγαρία είχε καταφέρει να εντάξει το θέμα αυτό στις ετήσιες εκθέσεις προόδου της Ευρωπαικής Επιτροπής, αλλά φέτος η αναφορά αυτή εξαφανίστηκε. Αυτό πυροδότης τις σφοδρές αντιδράσεις και τις βαριές κουβέντες που ακούστηκαν μέσα και έξω από τη βουλή. 
Υπό την πίεση αυτή, ο Βούλγαρος ΥΠΕΞ αναγκάστηκε να δηλώσει ότι η στήριξη της Σόφιας για την ενταξιακή προοπτική της Άγκυρας στην ΕΕ δεν είναι «άνευ όρων», αλλά συνδέεται στενά με την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων, δια τις οποίες οι τουρκικές αρχές καλούνται να εξασφαλίσουν την τήρηση των κριτηρίων της προσχώρησης υπό τον πρίσμα της επικράτησης των ευρωπαϊκών αξιών στην Τουρκία.
Υπήρξε όμως και συνέχεια ακόμη χειρότερη. Το ”Attaka” έχει αρχίσει τη συλλογή υπογραφών στη Βουλγαρική Βουλή, ώστε να κινηθεί διαδικασία που θα οδηγήσει το «Κίνημα Δικαιωμάτων και Ελευθεριών» (ΚΔΕ), που εκπροσωπεί κυρίως τους Τούρκους στο Συνταγματικό Δικαστήριο προκειμένου να εξεταστεί κατά πόσο είναι σύμφωνο με το Σύνταγμα ή όχι.

Ο λόγος για τον οποίο το κόμμα «Ataka» προχώρησε στην κίνηση αυτή ήταν η δήλωση του πρόεδρου του ΚΔΕ, Αχμέτ Ντογκάν σχετικά με τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο.Οτι δηλαδή ο κ. Ντογκάν είπε ότι ο Βαλκανικός Πόλεμος ήταν «πόλεμος για εθνική εκκαθάριση και ότι ο Αχμέτ Ντογκάν απέδειξε ότι για εκείνον η απελευθέρωση της Βουλγαρίας από την κυριαρχία, το ζυγό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας δεν ήταν θετική εξέλιξη, είπε ο κ. Σίντεροφ.

Πολλές φορές στο παρελθόν το κόμμα του Σίντεροφ έκανε εκστρατεία για να σταματήσουν να ανεγείρονται τεμένη υποστηρίζοντας ότι στη βουλγαρία υπάρουν περισσότερα και από την Τουρκία και φαίνεται ότι τα έχει καταφέρει. Ο ρητορική του ”Attaka” απευθύνεται και προς την κυβέρνηση και εναντίον των Τούρκων, προφανώς όμως σύντομα θα συμπεριλάβει και άλλες χώρες.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Τα εθνικιστικά και τα ακροδεξιά κινήματα που αναπτύσσονται ραγδαία στα βαλκάνια είναι αυταρχικά, αποστρέφονται τους κανόνες συνεργασίας και δημοκρατίας και κατά κύριο λόγο προβάλλουν τον υπερπατριωτισμό ως λύση στις “ενδοτικές” κυβερνήσεις. Σε άλλες περιπτώσεις, όπως στην Αλβανία, τα Σκόπια και τη Σερβία εκφράζονται ισχυρά μέσα στο ίδιο το πολιτικό σύστημα και καθώς τα νέα κινήματα πιέζουν ,οι κυβερνήσεις οδηγούνται σε όλο και πιό ακραίες θέσεις.

Μεταξύ των Αλβανών των Βαλκανίων υπάρχουν σώφρονες πολιτικοί και εθνικιστές πολιτικοί. Τα μεγάλα προβλήματα φτώχειας και δημοκρατίας και λειτουργίας των θεσμών πιστοποιούν ότι το πρόβλημα θα γιγαντωθεί με την πάροδο του χρόνου και θα απειλήσει την σταθερότητα και την ειρήνη στην περιοχή.

Η Ελλάδα έχει το δικό της πρόβλημα που ονομάζεται Χρυσή Αυγή. Προς το παρόν το κόμμα αυτό, παρά τη ρητοτορική, δεν έχει επηρρεάσει αποφάσεις, ούτε έχει επίδραση στην διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής, ωστόσο η απειλή είναι δεδομένη.

Η χώρα μας δεν πρέπει να παρασυρθεί στη δίνη του εθνικισμού, αντίθετα, πρέπει να ξαναγίνει το δημοκρατικό πρότυπο για τους λαούς της περιοχής. Εκ των πραγμάτων, η πολιτική και διπλωματική υποχώρηση της Ελλάδας προκάλεσε ένα κενό στην περιοχή που τώρα πρέπει να αναπληρωθεί, άμεσα αν είναι δυνατό. Η Ελλάδα μπορεί να είναι ο κρίσιμος πολιτικός παράγοντας που με σχεδιασμένες πρωτοβουλίες θα ξαναφέρει τα μεγάλα θέματα δημοκρατίας και καλής γειτονίας στο προσκήνιο. Αλλά ταυτόχρονα απαιτείται και κάτι άλλο. Οσο προσεκτική και ορθολογική πρέπει να είναι η επαναπροσέγγιση της χώρας μας στα βαλκάνια, άλλο τόσο αποφασιστική πρέπει να είναι. Αυτό σημαίνει ότι η ευρωπαική πολιτική της Ελλάδας πρέπει να επανασχεδιαστεί σε νέα βάση, δηλαδή ότι καμία χώρα που δεν τηρεί το ευρωπαικό πλαίσιο και τους κανόνες δημοκρατίας και καλής γειτονίας δεν θα προχωρήσει στην ΕΕ. Πρώτα οι κανόνες και μετά η ευρωπαική προοπτική και όχι το αντίθετο. Αυτό θα πρέπει να εφαρμοστεί στα Σκόπια, την Αλβανία και τη Σερβία.

Αποδείχθηκε ότι η πολιτική , ότι πρώτα στηρίζουμε την Τουρκία και μετά αναμένουμε να άρει π.χ. την απειλή πολέμου, ήταν λάθος.

Μιά νέα διακήρυξη και ένα νέο πολιτικό σχέδιο για τα βαλκάνια είναι αναγκαίο όσο ποτέ. Πριν οι φωτιές απλωθούν και πάλι…

* Δημοσιεύθηκε στα ΕΠΙΚΑΙΡΑ